یکی ازنجاسات که مورد اتفاق فقها است کافر است، کافر یعنی کسیکه منکر خدا باشد و یا برای خداوند متعال شریک قائل باشد و یا اینکه رسالت حضرت خاتم الانبیاء محمد بن عبدالله ـ صلی الله علیه و آله ـ را قبول نداشته باشد و نیز به کسی کافر می گویند که ضروری دین یعنی، چیزی را مثل نماز و روزه که همة مسلمانان آنرا جزء دین اسلام می دانند منکر شود.
(رسالة توضیح المسائل مسئلة 107، ص 30.) فقهاء در این زمینه به آیة شریفة «انما المشرکون نجسٌ»[توبه:28] و روایات متعدد دیگری، از جمله این روایت که از امام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده است «من نصب دیناً غیر دین المومنین(دین اسلام) فهو مشرک» (حر عاملی، وسائل الشیعه، الاحیاء التراث، قم، ط اول، 1409 هـ ق، ج 1، کتاب الطهاره، ابواب مقدمه عبادت، باب 2، ح 3، ص 30،.) استناد می کنند.
و از فروعاتی که برای این مسئله ذکر کرده اند این است که تمام بدن کافر حتی مو و ناخن و رطوبتهای او نجس است.[رساله توضیح المسائل 108، ص 31. ]نجاست کافران و مشرکین یک نوع آلودگی باطنی و معنوی است که آثار آن به جسم آنها نیز سرایت کرده و یک فایده پرهیز از آنها حفظ عقاید و اخلاق بسیاری از مردم می باشد که با آمیزش و معاشرت با افراد منحرف و گمراه تحت تا ثیر قرار گرفته و منحرف می شوند و این مطلب تازگی ندارد. به همین دلیل مصلحین و دلسوزان به افراد معمولی سفارش می کنند که از معاشرت با افراد گمراه و منحرف دوری کنند تا از انحراف و گمراهی محفوظ باشند که این موضوع در اسلام به صورت حکم نجاست بیان شده است و گذشته از این نوعا پیروان ادیان دیگر از بسیاری از آلودگی ها مثل خون, گوشت خوک, بول, و ارتباط نزدیک با سگ، و مشروبات الکلی اجتناب نمی کنند, خیلى راحت با حیوانات نجس زندگى مى کنند، لذا از لحاظ نجس بودن، قابل اعتماد نمى باشند و طبعا تمام زندگی آنها آلوده می باشد و برای حفظ مسلمانان از این آلودگی ها اسلام این دستور را داده است .
یکى از جنبه هاى این حکم آن است که مشرک، موجودى پلید و شر است و باطنى شیطان صفت دارد. کیست که امروزه نیز شیطنت هاى مشرکین و کفار را نبیند؟ نقشه هاى جنگى، فریب هاى سیاسى، ضررهاى اقتصادى، استثمار معادن و توانمندى ها، استعمار دینى و تهاجم فرهنگى، فقط چند قلم از آثار این آلودگى باطنى درکنارآن همه پلیدی جسمانی اینان است انسان مشرک و کافر، بنیان اعتقادى سالمى ندارد و «از کوزه همان تراود که در اوست».
شرک و کفر، همگى ناشى از عدم تعادلات روحى و فکرى است. اگر انسان از بنیان هاى فکرى استوارى برخوردار باشد هیچ گاه از صراط مستقیم و راه نورانى وحى و عبودیت فاصله نمى گیرد. حتى آن گاه که دچار تردید مى شود در شک اش درجا نمى زند و با استمداد از نیروهاى فکرى و معنوى، خود را از سرگردانى بیرون مى کشد. اما اگر این فاصله را با تفکر پر نکند، لحظه به لحظه این فاصله به عدم تناسب و بى ربطى کشیده مى شود تا آنجا که با فکر و شرک به قطع رابطه خود با خدا و معنویات مى پردازد.
در عین حال بعضی از فقها به ویژه بسیاری از مراجع عصر حاضر مانند آیت الله حکیم (ره ) آیت الله تبریزی آیت الله فاضل و مقام معظم رهبری فتوا به طهارت اهل کتاب داده اند و تنها نجاست آنها را نجاست ظاهری می دانند که بر اثر آلوده شدن به نجاسات مانند خون مشروبات الکلی و … پیدا می شود و اگر کسی علم پیدا کرد که بدن آنها با این نجاسات آلوده نشده یا علم به آلوده بودن بدن آنها پیدا نکرد پاک می باشند.
اهل کتاب و پیروان آیین مسیحیت گرچه خدا را قبول دارند ولی چنان چه از بعضی از آیات قرآن کریم استفاده می شود آنها نیز گرفتار نوعی از شرک هستند; از جمله اعتقاد به اقنوم های سه گانه (پدر, پسر و روح القدس ) دارند.