فراموشی و علل آن

  فراموشی و علل آن 

فراموشی به عدم توانایی ما در یادآوری اطلاعات از حافظه ی دراز مدت رخ می دهد . بسیاری از مطالبی که ما فکر می کنیم فراموش کرده ایم را هرگز وارد حافظه ی دراز مدت خود نکرده ایم (به درستی نیاموخته ایم) . این اطلاعات پیش از ورود به حافظه ی دراز مدت از حافظه ی کوتاه مدت خارج شده اند . اما فراموشی دلایل گوناگونی دارد که عبارتند از :

 1- تداخل یادگیری های بعدی در یادگیری های قبلی

یعنی اگر ما پس از یادگیری یک مطلب ، مطلب دیگری را یاد بگیریم ، در یادآوری مطلب اول با دشواری رو به رو خواهیم شد . مخصوصاً اگر مطالب در یادگیری به یکدیگر شبیه باشند .

بسیاری از دانش آموزان ، حتّی بعضی از آن هایی که هوش بالایی دارند خیال می کنند که به اصطلاح باید بنشینند و یک کتاب را فصل به فصل از اول تا آخر بخوانند و چندین بار تکرار کنند . آن ها سعی می کنند  همه ی اجزای مطالب را به طور همزمان و در یک زمان معین یاد بگیرند . باید بگوییم بر اساس تحقیقات انجام شده این روش اگرچه اثرات کوتاه مدتی را برای دانش آموز دارد ولی هرگز منجر به یادگیری موثر نمی شود .

اگر یک دانش آموز یک پاراگراف را بخواند و به دنبال آن پاراگراف دیگری را بخواند و بخواهد آن ها را به ترتیب حفظ کند بدیهی است پدیده ی تداخل مانع از یادگیری او خواهد شد . بنابراین باید روش دیگری را برای درس خواندن انتخاب کرد . برای اجتناب از تداخل یادگیری ها نباید مطالب را ابتدا پاراگراف به پاراگراف یا صفحه به صفحه خواند بلکه باید به این فکر افتاد که در آن فصل راجع به چه مطلبی صحبت می شود . سپس خلاصه ی فصل را مطالعه نموده و به مرور عناوین اصلی فصل پرداخته و مطالب فصل را می خوانیم . آن گاه با بهره گیری از روش خلاصه نویسی از فصل خلاصه تهیه می کنیم و خلاصه ی تهیه شده را با خلاصه ی خود فصل مقایسه می کنیم . در این فرایند چون هدفمان فهم معنا و یادگیری مفهومی است نه یادگیری مبتنی بر حافظه ، لذا از وقوع تداخل جلوگیری می شود .

 2- عدم یادداشت برداری

اگر بخواهیم مطلبی خوب در حافظه ی ما جای بگیرد لزومی ندارد که آن را مرتباً تکرار کنیم ، بلکه بهتر است آن را روی یک تکه کاغذ (فلش کارت) یادداشت نموده و صرفاً به مرور آن مطلب یادداشت برداری شده بپردازیم .

دانش آموزی که می داند چگونه باید یاد بگیرد هرگز به تکرار بیش از حدّ متوسل نمی شود . بلکه از طریق یادداشت برداشتن و به خود پس دادن یاد می گیرد . کار یک دانش آموز موفق مثل یک دانش آموز تنبل است . با این تفاوت که با کم ترین تلاش بیشرین نتیجه را بگیرد .

 3- پراکندگی محتوای حافظه

یکی دیگر از دلایل فراموشی و تداخل در یادگیری پراکندگی محتوای موضوع در حافظه است . لذا چنان چه ما اطلاعات مختلف مربوط به یک موضوع را سازمان دهیم و طبق یک روال منطقی آن را مرتب و منظم کنیم  از مشکل تداخل و فراموشی جلوگیری خواهیم کرد . در نتیجه یادگیری و یادآوری مطالب بهتر صورت می گیرد .

منبع : مهارت های تحصیلی (اردشیر کیانی)

برچسب‌ها: مهارت تقویت حافظه