مهارت تمرکز حواس

تعریف تمرکز حواس

تمرکز یعنی توانایی حفظ توجّه و دقّت روی موضوعی معیّن که با میل و اراده انتخاب شده است . تمرکز حواس به معنای تفکّر کامل و صد در صد در مورد یک چیز نیست . چرا که بعید است بتوانیم حتّی برای 5 ثانیه به طور مداوم فقط نسبت به یک چیز تمرکز داشته باشیم و بقیه ی افکارمان را به طور کامل از ذهن خود دور کنیم . بر این اساس می توان گفت تمرکز حواس یعنی به حداقل رساندن عوامل حواس پرتی .

اهمیت تمرکز حواس

انسان برای موفقیت در فعالیت های خود نیازمند به تمرکز است . اگر قادر باشیم هنگام انجام کاری فقط روی کار خود تمرکز کنیم ، عملاً موفقیت ما به میزان چشم گیری افزایش خواهد یافت . مثلاً هنگام ورزش صرفاً روی انجام حرکات ورزشی خود و در هنگام مطالعه روی کتاب خود و یا هنگام فعالیت هنری روی فعالیت هنری خود توجه و تمرکز کنیم .

مطالعه جدی ترین فعالیتی است که تمرکز در آن نقش اساسی و محوری دارد .

شاید بارها حین مطالعه متوجه شده اید که فقط چشمان تان از روی عادت روی کلمات و خطوط می دود بدون آن که حواستان به آن باشد . این موضوع ممکن است شما را خسته و کسل کرده و وقت زیادی از شما گرفته و یا اتفاق افتاده که گاهی به کلمه ای خیره و در افکار خود غوطه ور شده اید . این ها همه نشانه ی پرش ذهن و عدم تمرکز است .

شاید شما هم گاهی بعد از امتحان افسوس سوالاتی را خورده اید که با وجود آن پاسخ آن ها را می دانستید ولی نتوانستید به آن ها پاسخ دهید و یا دانش آموزانی هستند که با داشتن اطلاعات بالا در امتحانات نمراتی را از دست داده اند که مهم ترین عامل این گونه مسائل ، بی دقتی آن ها بوده است ؛ به طور کلی عدم تمرکز یکی از رایج ترین مشکلات دانش آموزان و داوطلبان کنکور است .

مطالعات نشان داده است که تمرکز یک امر ذاتی نیست بلکه اکتسابی است که می توان با تمرین روز به روز تقویتش کرد . یقیناً با افزایش تمرکز می توانید در زمان کمتری مطالب بیشتری را مطالعه کنید و از یادگیری و آرامش بالاتری برخوردار باشید .

منشأ حواس پرتی

حواس پرتی یا منشأ ذهنی و درونی دارد و یا منشأ بیرونی و محیطی .

منظور از عوامل ذهنی و بیرونی ، عواملی هستند که از افکار ما سرچشمه می گیرد . مثل یادآوری خاطرات تلخ و شیرین و یا غوطه ور شدن در تخیّلات و یا مواردی مثل احساس درد ، رنج ، غم و غصّه ، نگرانی و گرسنگی و تشنگی و یا سردی و گرمی ، ترس ، خشم و شادی ، سردرد و … این موارد امکان تمرکز حواس را از افراد سلب می کند . منظور از عوامل بیرونی موثر در حواس پرتی عواملی هستند که به شرایط محیطی فرد ارتباط دارند . این موارد عبارتند از :

نور شدید یا ضعیف ، صداهای نابهنجار ، روشن بودن رسانه های صوتی و تصویری ، سر و صدا و آشفتگی مکان مطالعه .

باید بدانیم حواس پرتی بیشتر منشأ درونی دارد و بی شک عوامل بیرونی آسان تر از عوامل درونی برطرف می شود .

تحقیقات نشان داده است که افراد می توانند بدون توجه به عوامل محیطی مانند سر و صدای زیاد ، شلوغ بودن محیط و حتّی هنگام مسافرت ، تمرکز حواس خود را حفظ کنند . اما نمی توانند در حال گرسنگی ، تشنگی شدید ، نگرانی و ناراحتی و اشتغال فکری و یا ناراحتی جسمانی با تمرکز مطالعه کنند .

منبع : مهارت های تحصیلی (اردشیر کیانی)

برچسب‌ها: مهارت تمرکز حواس