مذهبی

آيات عظام امام، بهجت و نورى: آرى، ازدواج با خواهر او حرام مى‏شود. آيات عظام تبريزى، صافى، فاضل و مكارم: خير، ازدواج با خواهر او حرام نمى‏شود. آيات عظام سيستانى و وحيد: بنا بر احتياط واجب، ازدواج با خواهر او حرام نمى‏شود. منبع: آيت الله نورى، توضيح‏المسائل، م 2401.آيات عظام امام ،بهجت،مكارم، تبريزى،سيستاني و صافى، توضيح‏المسائل مراجع، م 2405؛آيت اللهفاضل، توضيح‏المسائل ...

همه مراجع: عقد باطل است و بايد از او جدا شود و نياز به طلاق هم ندارد. منبع: العروة الوثقى، ج 2 النكاح، فصل 11، السابعه و الثامنه.

همه مراجع (به جزآيت الله صافى، فاضل و مكارم): اگر از اين كار توبه نكند و باز به اين عمل ناشايست اقدام نمايد، بهتر است شوهر او را طلاق دهد؛ ولى بايد مهرش را بپردازد.  آيات عظام صافى، فاضل و مكارم: اگر از اين كار توبه نكند و باز به اين عمل ناشايست اقدام نمايد، بهتر است شوهر او را طلاق ...

همه مراجع: فرقى بين ازدواج دائم و موقت و بين مدت طولانى و كوتاه نيست؛ در هر حال اگر نزديكى انجام گرفته و زن نيز به سن يائسگى نرسيده، بايد عده نگه دارد. منبع: آيت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1618؛ دفتر همه مراجع.

همه مراجع: اگر به دخترش تمليك كرده و يا بخشيده است، نمى‏تواند آن را پس بگيرد. منبع: آيت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1643؛ امام، تحرير الوسيله، ج 2، كتاب الهبه، م 8؛آيت الله وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، م 974 و 975؛آيت الله سيستانى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1321؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س 1724؛آيت الله مكارم، ...

همه مراجع: آرى، بايد دوباره عقد را جارى كنند؛ ولى لازم است مدت عقد اول تمام شود و يا مدت باقى مانده را به او ببخشد و پس از آن عقد جديد بخوانند. منبع: آيت الله وحيد، منهاج الصالحين، ج 1311 3؛آيت الله  خامنه‏اى، استفتاء، س 163 ؛آيت الله  تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1311؛آيت الله  سيستانى، منهاج الصالحين، ...

 آيات عظام امام، خامنه‏اى و فاضل: مى‏تواند به بدن دختر نگاه كند؛ هر چند احتياط مستحب است كه تنها به دست و صورت و پاها، مو و مقدارى از بدن (مانند گردن و بالاى سينه) اكتفا كند.  آيات عظام بهجت، تبريزى، سيستانى و مكارم: تنها مى‏تواند به دست و صورت، پاها، مو و مقدارى از بدن (مانند گردن و بالاى ...

همه مراجع: اگر در عقد ازدواج براى پرداخت مهريه مدت معين نشده باشد، مى‏تواند از نزديكى شوهر جلوگيرى كند؛ ولى اگر پيش از گرفتن مهريه به نزديكى راضى شود و شوهر با او نزديكى كند، ديگر نمى‏تواند بدون عذر شرعى از نزديكى او جلوگيرى كند. منبع: توضيح المسائل مراجع، م2420؛آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2416؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2484 ...

دخترى كه در دوران عقد تا عروسى در خانه پدر زندگى مى‏كند؛ آيا مى‏تواند مهريه خود را طلب كند(با اينكه هنوز هيچ تمكينى نكرده است)؟ همه مراجع: در صورتى كه هنگام خواندن عقد، براى پرداخت مهر مدتى معين نكرده باشند و مرد نيز قدرت و توانايى مالى داشته باشد؛ مى‏تواند مهر خود را از او مطالبه كند. منبع:  توضيح المسائل ...

مردى فاقد منزل و هرگونه ملكى است؛ ولى در هنگام تعيين مهريه، به دروغ يك دانگ و نيم از منزل مسكونى را مهر زن مى‏كند و بر اساس آن عقد دائم مى‏خوانند. تكليف عقد و مهريه چگونه است؟  همه مراجع: در فرض ياد شده، عقد صحيح است؛ ولى مهريه باطل است و اگر شوهر نزديكى كرده باشد، بايد مهرالمثل به ...

 اگر زن از حقوق شرعى و واجب شوهر سرپيچى كند (براى مثال تمكين نكند يا بدون اجازه از منزل بيرون رود)، آيا مرد مى‏تواند مهريه او را ندهد؟  همه مراجع: خير، حق ندارد به اين بهانه مهريه او را ندهد. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2413 ؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2477 ؛آيت الله نورى، توضيح المسائل، 2409 و دفتر:آيت الله خامنه‏اى.

همه مراجع: خير، با تايپ كردن، عقد صحيح نيست. منبع: آيات عظام نورى، امام و فاضل، التعليقات على العروه، باب العقد و احكامه، م 2 ؛آيت الله سيستانى، توضيح المسائل مراجع، م 2363 ؛آيت الله صافى، هداية العباد، ج 2، باب العقد و احكامه و دفتر:آيات عظام وحيد، تبريزى، بهجت، خامنه‏اى و مكارم.

همه مراجع: اگر با اكراه دختر، اين عمل انجام گرفته است، بايد مهرالمثل بپردازد و اگر با رضايت او بوده، مهرى تعلّق نمى‏گيرد. منبع: امام، تحريرالوسيله، ج 2، كتاب الديات، السابع عشر، الفرج، م 5 ؛آيت الله وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، كتاب الديات، 359 و دفتر: همه مراجع.

همه مراجع: آرى، عقد صحيح است. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2370؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2434؛آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2366؛آيت الله سيستانى، منهاج الصالحين، ج 2، م 41 وآيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 70.

همه مراجع: اگر دختر در خانه پدر باشد، رفت و آمد به آن خانه براى ارتباط زناشويى، بايد با اجازه پدر او باشد. منبع: آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 1656 ؛ دفتر: همه مراجع.

اگر پدر دختر به ازدواج دائم با جوانى اجازه دهد؛ آيا آنان مى‏توانند براى آشنايى از خصوصيات يكديگر، بدون اطلاع خانواده دختر عقد موقّت بخوانند؟  همه مراجع: در اين فرض نيز اعتبار اجازه پدر دختر، براى خواندن عقد موقت ساقط نمى‏شود. منبع: دفتر: همه مراجع.

همه مراجع: آرى، خواندن عقد با تلفن جايز است. منبع: آيات عظام امام، نورى و فاضل، تعليقات على العروه، باب العقد و احكامه، م 10 آيت الله مكارم، استفتاءات، ج 2، س 898 ؛آيت الله تبريزى، صراط النجاة، ج 1، س 844 ؛آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 30 ؛آيت الله صافى، جامع الاحكام، ج 2، م 1258 ؛آيت الله سيستانى، سايت، ازدواج، س 45 ...

همه مراجع: در دين اسلام براى مهريه، حد معينى بطور لزوم معين نشده است؛ بلكه بر اساس توافق و رضايت زن و شوهر انجام مى‏گيرد. اما مستحب است مقدار آن از مهر السنه (پانصد درهم) بيشتر نگردد و نيز كمترين مقدار آن طورى باشد كه در نظر عرف داراى ارزش باشد. منبع: امام، تحرير الوسيله، ج 2، المهر، م 1؛آيت ...

زن و مرد از سه راه به يكديگر محرم مى‏شوند: نسب (خويشاوندى)، رضاع (شيرخوردن) و ازدواج.  راه سوم (ازدواج) در فقه بر دو قسم است: دائمى و موقت. عقد دائم آن است كه مدت زناشويى در آن تعيين نشود و عقد موقّت آن است كه مدت زناشويى در آن تعيين شود. براى مثال زن را به مدّت يك  ساعت، يك  ...

زنى كه براى مدتى صيغه شده، چنانچه زن يا مرد بخواهد زودتر از موعد از يكديگر جدا شوند، چگونه عمل كنند؛ آيا مرد مى‏تواند او را طلاق بدهد؟ همه مراجع: ازدواج موقت طلاق ندارد. هر زمان، مدت عقد تمام شود يا مرد مدت را ببخشد، زن از قيد همسرى او رها مى‏شود. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2509 و آيت الله وحيد، ...

همه مراجع: اگر هر دو نمى‏دانستند كه ازدواج با زن عده دار حرام است؛ چنانچه مرد (در زمان عده) با او نزديكى كرده باشد، آنزن بر او حرام ابدى مى‏شود. اما اگر نزديكى نكرده باشد، تنها عقد باطل است و مى‏توانند پس از پايان عده، با يكديگر ازدواج كنند. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 2401 ؛ آيت‏الله وحيد، توضيح‏المسائل، م 2465 ؛ ...

همه مراجع (به جز آيت‏اللّه تبريزى و آيت‏اللّه مكارم): خير، بيرون رفتن از منزل، بدون اجازه شوهر جايز نيست؛ مگر اينكه براى واجب شرعى باشد و يا ضرورتى ايجاب كند. آيت‏اللّه تبريزى و آيت‏اللّه مكارم: بنابر احتياط واجب بيرون رفتن از منزل، بدون اجازه شوهر جايز نيست؛ مگر اينكه براى واجبشرعى باشد يا ضرورتى ايجاب كند. تبصره. هر چند در ...

همه مراجع: خير، اين كار حرام است. منبع: آيت الله تبريزى، صراط النجاه، ج 5 س 658 و دفتر همه مراجع.

دخترى كه در دوران عقد تا عروسى در خانه پدر زندگى مى‏كند؛ آيا مى‏تواند مهريه خود را طلب كند (با اينكه هنوز هيچ تمكينى نكرده است)؟ همه مراجع: در صورتى كه هنگام خواندن عقد، براى پرداخت مهر مدتى معين نكرده باشند و مرد نيز قدرت و توانايى مالى داشته باشد؛ مى‏تواند مهر خود را از او مطالبه كند. منبع: توضيح المسائل مراجع، ...

همه مراجع: در صورتى كه هنگام خواندن عقد براى پرداخت مهر، مدتى معين نكرده باشند و مرد نيز قدرت و توانايى مالى داشتهباشد، مى‏تواند مهر خود را از او مطالبه كند. منبع: توضيح المسائل مراجع، م‏2420؛ آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2416 ؛ آيت الله وحيد،توضيح المسائل، م 2484.

همه مراجع: آرى، مى‏تواند. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 2367 ؛ آيت‏الله نورى، توضيح‏المسائل، م 2363 و آيت‏الله وحيد،توضيح‏المسائل،م‏2431؛ دفتر آيت‏الله خامنه‏اى.

همه مراجع: آرى، ازدواج با خواهر او حرام نيست. منبع: امام خمينى، آيت الله فاضل، آيت الله نورى و آيت الله مكارم، تعليقات علىالعروة، النكاح، فصل 4، م 21 ؛ آيت الله سيستانى، توضيح المسائل مراجع، م 2405 ؛ آيت الله صافى، هداية العباد، ج 2، المصاهره، م 26 ؛آيت الله تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1259؛ آيت الله ...

آيات عظام امام خمينى، بهجت و نورى: خير، ازدواج با او جايز نيست. آيات عظام تبريزى، فاضل، صافى و مكارم: آرى، ازدواج با او جايز است.  آيت الله سيستانى و آيت الله وحيد: بنا بر احتياط واجب، ازدواج با او جايز نيست. تبصره. در موردى كه شك در بلوغ پيدا مى‏شود، به فتواى همه مراجع بزرگوار، حكم بلوغ در آن ...

همه مراجع: خير، با فرض شك و يا گمان به نزديكى، ازدواج با او حرام نمى‏شود. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2405 ؛ آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2401 و آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2469 و آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 120.

همه مراجع (به جز آيت الله تبريزى): ازدواج با خواهر لواط دهنده حرام است. آيت الله تبريزى: بنا بر احتياط واجب،ازدواج با خواهر لواط دهنده حرام است. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 2405 ؛ آيت الله وحيد،توضيح‏المسائل، م 6924 ؛ آيت الله نورى، توضيح‏المسائل، م 2401 و دفتر: آيت الله خامنه‏اى.آيت الله تبريزي منهاج الصالحين، ج 2، م 1259 وتوضيح‏المسائل، م ...

دخترى كه پدرش مفقودالاثر است، آيا مى‏توان بدون اجازه از كس ديگرى با او ازدواج كرد؛ يا اينكه بايد صبر كرد تا وضعيتپدرش معلوم شود (البته دختر جد پدرى ندارد)؟ همه مراجع: اگر دختر به شوهر كردن نياز داشته باشد، اجازه لازم نيست. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2377، آيت الله نورى،توضيح المسائل، م 2373 ؛ آيت الله وحيد، توضيح ...

همه مراجع: اگر شرايط عقد رعايت شود و پدر دختر بعد از آگاهى آن را اجازه دهد، عقد صحيح است. منبع: آيت الله خامنه‏اى،استفتاء، س 92 ؛ آيت الله صافى، جامع الاحكام، ج 2، س 1272 ؛ آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 1547؛ امام خمينى، استفتاءات، ج 3،اولياء العقد، س 4 و آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2372؛ آيت ...

همه مراجع: هر چند انتقام‏گيرى و اذيت كردن از سوى مرد، بر خلاف اخلاق اسلامى است؛ ولى اگر به هر جهت اجازه ندهد، زن بايد اطاعت كند. منبع: آيت‏الله فاضل، جامع‏المسائل، ج 1، س 1626؛ امام، استفتاءات، ج 3، حقوق زوجيت، س 10 و دفتر همه مراجع.

همه مراجع: خير، چنين حقى ندارد؛ مگر آنكه در ضمن عقد شرط كرده باشد [ و يا عقد بر اين توافق واقع شده باشد]. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م 2451؛ آيت‏الله نورى، توضيح‏المسائل، م 2447؛ آيت‏الله وحيد، توضيح‏المسائل، م‏2515 .

همه مراجع: اگر شوهر به جز خانه و اثاث آن و چيزهاى ديگرى كه به آنها نياز دارد و يا در شأن او است، چيز ديگرى نداشتهباشد، زن نمى‏تواند مهر خود را از او مطالبه كند؛ بلكه بايد صبر كند تا او بتواند بدهى خود را بپردازد. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م2277؛ آيت‏الله نورى، توضيح‏المسائل، م 2271؛ آيت‏الله وحيد، توضيح‏المسائل، م ...

همه مراجع: آرى، جايز است؛ ولى كاميابى از ناف تا زانوى او كراهت دارد، مگر آنكه از روى لباس باشد. منبع: العروة الوثقى، احكامالحيض، السابع.

همه مراجع (به جز آيت الله فاضل): عده ازدواج موقّت – بعد از تمام شدن مدت يا بخشش آن از طرف شوهر – چنانچه عادت ماهيانه مى‏بيند، به مقدار دو حيض كامل است و اگر عادت نمى‏بيند، 45 روز است. آيت الله فاضل: عده ازدواج موقت – بعد از تمام شدن مدت يا بخشش آن از طرف شوهر – چنانچه عادت ...

همه مراجع:  آرى، اطلاع دادن به زن لازم نيست؛ ولى طلاق بايد در زمانى انجام گيرد كه همسرش از حيض پاك باشد. از اين رواگر بدون اطلاع طلاق بدهد آنگاه متوجه شود همسرش در ايام عادت ماهانه بوده يا برخى از شرايط صحت طلاق را نداشته، اين طلاقباطل خواهد بود. منبع: امام، تحرير الوسيله، ج 2، شروط الطلاق، م 9؛آيت ...

آيا ازدواج موقّت با دختر مسيحى و يهودى، نياز به اجازه پدرش دارد؟ همه مراجع: اگر در مذهب آنان اجازه پدر در ازدواج دختر شرط نيست، لازم نيست با اجازه او باشد. منبع: آيت‏الله خامنه‏اى، استفتاء،س 100 ؛ آيت‏الله وحيد، توضيح‏المسائل، مسائلى از قاعده الزام ؛ حضرت امام، تحريرالوسيله، ج 2، الكفر، م 2 ؛ آيت‏الله صافى، هدايةالعباد، ج 2، الكفر، م ...

حكم ازدواج دختر شيعه با مردى از اهل تسنن چيست؟ همه مراجع (به جز آيات عظام بهجت، تبريزى و وحيد): ازدواج دختر شيعه با مرد سنى، مكروه است؛ ولى اگر بترسد كه بر اثر ازدواج با او به گمراهى بيفتد، جايز نيست. آيات عظام بهجت، تبريزى و وحيد: اگر بترسد كه بر اثر ازدواج با او به گمراهى بيفتد، جايز ...

اگر زن مهريه‏اش را از شوهر طلب كند؛ ولى او قادر به پرداخت آن نباشد، تكليف چيست؟ همه مراجع: اگر شوهر به جز خانه و اثاثيه آن و چيزهاى ديگرى كه به آنها نياز دارد و يا در شأن او است، چيز ديگرى نداشته باشد، زن نمى‏تواند طلب خود را از او بخواهد؛ بلكه بايد صبر كند تا او بتواند ...

آيا زن مطلقه مى‏تواند با خوردن قرص كارى كند كه زودتر از موعد هميشگى خون حيض ببيند؟ آيا با ديدن خون حيض سوم،عده تمام مى‏شود؟ همه مراجع: آرى، اشكال ندارد و در صورت مشاهده خون حيض سوم، عده‏اش تمام مى‏شود. منبع: دفتر همه مراجع. 

همه مراجع: اگر زن از حرمت و بطلان ازدواج آگاهى ندارد و با مرد همبستر شده، مستحق مهرالمثل است. تبصره. عقد در حال عده، باطل است و زن و مرد بايد از يكديگر جدا شوند و با توجه به اينكه زن از مسئله آگاهى نداشته و عمل او زنا محسوب نمى‏شود، مهرالمثل به او تعلق مى‏گيرد.   منبع: آيت الله خامنه‏اى،استفتاء، ...

همه مراجع: بايد چهار ماه و ده روز عده نگه دارد؛ خواه ازدواج دائم باشد يا موقت؛ شوهرش با او نزديكى كرده باشد يا نه. حتى زن يائسه نيز بايد عده وفات نگه دارد و اگر باردار است، بايد تا هنگام وضع حمل عده نگه دارد. اگر پيش از گذشتن چهار ماه و ده روز، فرزندش به دنيا آيد، بايد ...

همه مراجع: آرى، اشكال ندارد و در صورت مشاهده خون حيض سوم، عده‏اش تمام مى‏شود. منبع: دفتر همه مراجع. 

همه مراجع: آرى، بايد عده نگه دارند. معلوم شدن پدر طفل از حكمت‏هاى عده است، نه علت آن. آيت الله مكارم، استفتاءات، ج 1،س 910 ؛ آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 1712 ؛ امام خمينى، استفتاءات، ج 3، احكام طلاق، س 62 ؛ صافى، جامع الاحكام، ج 2، س1434 ؛ آيت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1618 ؛ ...

همه مراجع: عده زن باردار، تا زمان به دنيا آمدن يا سقط شدن حمل او است. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2514 و آيت الله وحيد،توضيح المسائل، م 2578.

حكم طلاق خانمى كه بر اثر بستن لوله رحم و عمل جراحى عادت ماهانه ندارد، چيست؟ همه مراجع: بايد سه ماه بعد از آخرين نزديكى، صيغه طلاق را جارى كند. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2507؛ آيت الله وحيد،توضيح المسائل، م 2571. 

همه مراجع: زنى كه طلاق رجعى داده شده، بايد در اين مدت (در زمان نگه داشتن عده) همانند دوران زوجيت، به وظايف شرعى خود در برابر شوهر عمل كند. تبصره: به عنوان مثال در زمان عده اطاعت شوهر واجب است و بدون اجازه او از منزل بيرون نرود.   منبع: آيت الله سيستانى، منهاج الصالحين، ج 3، م 517؛ آيت الله ...

همه مراجع: اگر زن در اين مدت از حقوق شوهر (مانند بيرون رفتن از منزل بدون اجازه او) سرپيچى نكند، مرد بايد نفقه‏اش را بدهد. منبع: آيت الله سيستانى، منهاج الصالحين، ج 3، م 517؛ آيت الله تبريزى و آيت الله وحيد، منهاج الصالحين، احكام العده، م 1474؛ دفترهمه مراجع.