ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
۱۳۹۳/۱۱/۲۸
–
۳۸۴ بازدید
غیبت نمودن چه آثاری در زندگی دارد؟
پیامدهای غیبت
علی رغم اینکه حرمت غیبت، از مسلمات و ضروریات فقه به شمار می رود و شاید به جرات بتوان ادعا کرد که هیچ مسلمانی در حرمت آن شک و تردیدی ندارد؛ اما متاسفانه کمتر انسانی را می توان پیدا کرد که در شبانه روز مرتکب این عمل ناپسند نشود.
بدون شک غیبت آثار مخرب و زیانبار فراوانی را برای غیبت کننده، غیبت شونده و همچنین برای شنونده ی یا شنوندگان غیبت، به بار می آورد، که در این قسمت آثار غیبت را طی دو مرحله به اختصار بیان می کنیم:
الف: پیامدهای فردی غیبت
1 – از دست دادن اعمال نیک
بدون تردید اعمال نیک، بزرگترین سرمایه ی انسان به شمار میرود؛ سرمایه ی که سعادت و خوشبختی دنیوی و اخروی او به آن بستگی دارد.
از جمله پیامدها و شاید بتوان گفت دردناک ترین و زجرآورترین پیامدهای غیبت، از دست دادن اعمال نیک و انتقال آن به نامه ی عمل کسی است که غیبت او را کرده است.
عن النبی(ص): یؤتی بأحد یوم القیامة یوقف بین یدی الله، و یدفع إلیه کتابه فلا یری حسناته، فیقول: إلهی لیس هذا کتابی فإنی لا أری فیها طاعتی، فقال: إن ربک لا یضل و لا ینسی، ذهب عملک باغتیاب الناس، ثم یؤتی بآخر و یدفع إلیه کتابه فیری فیها طاعات کثیرة، فیقول: إلهی ما هذا کتابی فإنی ما عملت هذه الطاعات، فیقول: إن فلانا اغتابک، فدفعت حسناته إلیک.» ( مستدرک الوسائل ، ج9 ، ص 121 )
پیامبر اعظم(ص) فرمودند:
شخصی را روز قیامت در محکمه عدل الهی می آورند و نامه¬ی عملش را به او میدهند، متوجه می شود که از کارهای خوب او در نامه ی عملش خبر نیست.
می گوید: خدایا! این نامه ی عمل من نیست؛ من در آن عبادت¬هایم را نمی بینم!
به او گفته می شود:
خداوند هیچ گاه خطا و نسیان نمی کند. اعمال تو با غیبت کردن از بین رفته است.
سپس شخص دیگری را می آورند و نامه ی عملش را به او می دهند، می بیند که خوبی های بسیاری در آن وجود دارد. می گوید: خدایا! این نامه ی عمل من نیست، من چنین طاعاتی را انجام نداده ام. به او گفته می شود: چون فلان شخص از تو غیبت و بدگویی کرده، حسنات و کارهای نیک او به نامه ی عمل تو منتقل شده است.
2 – مانع قبولی عبادات:
گاه اتفاق می افتد که انسان با کلی زحمت و تلاش عمل نیک و پسندیده ی را انجام می دهد؛ اما با یک لحظه غفلت مرتکب غیبت می شود و بدین وسیله مانع ثبت آن، در نامه ی عمل خویش می شود؛ چرا که یکی از پیامدهای غیبت عدم قبولی طاعات و عبادات است.
رسول خدا(ص) در ضمن حدیثی می فرمایند:
«من اغتاب مسلما او مسلمة، لم یقبل اله تعالی صلاته و لا صیامه اربعین یوما و لیلة، الا ان یغفر له صاحبه» ( مستدرک الوسائل ، ج7 ، ص 322 )
هرکس از مرد یا زن مسلمان غیبت کند خداون متعال نماز و روزه ی او را تا چهل شبانه روز نمی پذیرد مگر آنکه شخص غیبت شده او را ببخشد.
3 – محرومیت از بهشت:
یکی از پیامدهای ناگوار غیبت محرومیت از بهشت است.
پیامبر اعظم(ص) در این رابطه می فرمایند:
«تحرم الجنة علی ثلاثة: علی النمام، و علی المغتاب، و علی مدمن الخمر»[بحار،ج72،ص260]بهشت بر سه نفر حرام است: سخن چین، کسی که غیبت می کند و کسی که دائم الخمر می باشد.
ازبرخی روایات استفاده می شود که حتی در صورت که غیبت کننده توبه نماید باز هم آخرین نفری خواهد بود که به بهشت وارد می شود.
«و اوحی الله عزوجل الی موسی بن عمران ان المغتاب اذا تاب فهو آخر من یدخل الجنة و ان لم یتب فهو اول من یدخل النار»[بحار،ج72،ص257]خداوند به حضرت موسی وحی فرستاد که اگر غیبت کننده توبه نماید آخرین کسی است که به بهشت وارد می شود و اگر توبه نکند اولین کسی خواهد بود که داخل آتش می شود.
ب: پیامدهای اجتماعی غیبت
1 – ترور شخصیت:
اسلام همانگونه که برای جان و مال انسان¬ها اهمیت و ارزش قائل شده است و هرگونه تعرض نسبت به آن را حرام دانسته اعلام کرده است، آبرو و حیثیت او را نیز محترم شمرده است.
پیامبر اعظم(ص) در این زمینه میفرمایند:
«ان الله تعالی حرم من المسلم دمه و ماله و عرضه»(بحار، ج ۷۵، ص ۲۰۱)
خداوند خون، مال و آبروی مسلمان را بر دیگران حرام کرده است.
«غیبت» از جمله عواملی است که حیثیت و آبروی انسان را به خطر می اندازد، به گونه ای که موجب له شدن آبرو و شخصیت انسان می گردد.
شخص غیبت کننده با غیبت و بدگویی از فردی که سالیان سال با رفتار و منش انسانی در میان مردم آبرومندانه زندگی کرده، به طوری که همگان از او به نیکی و بزرگی یاد می کنند، موقعیت اجتماعی و آبروی چندین ساله ی او را جریحه دار کرده و با این عمل زشت در حقیقت شخصیت او را ترور کرده است.
2 – از بین بردن وحدت و انسجام:
همان گونه که قبلا بیان گردید انسان موجودی اجتماعی و مدنی است، بدون شک زندگی اجتماعی نیازمند تعاون، تعامل، همکاری و همیاری است؛ تا در سایه ی آن جامعه ی انسانی به شکل منسجم و یکپارچه به سرعت قله¬های پیشرفت و ترقی را یکی بعد از دیگری فتح نماید.
«غیبت» از جمله عواملی است که وحدت و انسجام انسان ها را در معرض خطر قرار می دهد، و اگر جامعه ی به آن دچار شود مهر و محبت، یک دلی و یک رنگی، صفا و صمیمت از آن جامعه رخت بر می بندد و دشمنی و کینه، جایگزین آن خواهد شد و دیری نخواهد گذشت که جامعه ی منسجم و تک بافته، به دانه های زنجیر از هم گسسته مبدل خواهد شد.
در این زمینه حضرت علی (ع) چنین میفرمایند:
«ایاک و الغیبة، فانها تمقتک الی الله و الناس، و تحبط اجرک» ( غررالحکم ، ص 221 ، ح 4452 )
از غیبت بپرهیز، چون موجب می شود مورد خشم و دشمنی خدا و مردم قرار گیری و اجر و پاداشت نابود شود.
3 – بر انگیختن حس انتقام جویی:
از آنجای که هر انسانی فطرتا دوست ندارد که کسی دیگری پشت سر او بدگویی نماید، چنانچه بفهمد که کسی پشست سر او بدگویی کرده و آبرو و حیثیت او را جلو دیگران لکه دار نموده است، طبیعتا واکنش نشان داده و و در صدد انتقام جویی بر خواهد آمد.
حضرت امام جعفر صادق (ع) در این رابطه می فرمایند:
«لا تغتب فتغتب و لا تحق لاخیک حفرة فتقع فیها.»(بحار، ج 72، ص ۲47)
غیبت نکن که مورد غیبت واقع می شوی و برای برادرت گودالی نکن که خود در آن خواهی افتاد.
شاعر چه زیبا سروده است:
چاه مکن بهری کسی
اول خودت دوم کسی
کسی که با غیبت کردن در صدد شکستن و از بین بردن آبرو و حیثیت شخص دیگر می باشد در حقیقت خود را در معرض غیبت قرار می دهد و بدین سان زمینه را برای له شدن شخصیت خود فراهم می سازد.
علی رغم اینکه حرمت غیبت، از مسلمات و ضروریات فقه به شمار می رود و شاید به جرات بتوان ادعا کرد که هیچ مسلمانی در حرمت آن شک و تردیدی ندارد؛ اما متاسفانه کمتر انسانی را می توان پیدا کرد که در شبانه روز مرتکب این عمل ناپسند نشود.
بدون شک غیبت آثار مخرب و زیانبار فراوانی را برای غیبت کننده، غیبت شونده و همچنین برای شنونده ی یا شنوندگان غیبت، به بار می آورد، که در این قسمت آثار غیبت را طی دو مرحله به اختصار بیان می کنیم:
الف: پیامدهای فردی غیبت
1 – از دست دادن اعمال نیک
بدون تردید اعمال نیک، بزرگترین سرمایه ی انسان به شمار میرود؛ سرمایه ی که سعادت و خوشبختی دنیوی و اخروی او به آن بستگی دارد.
از جمله پیامدها و شاید بتوان گفت دردناک ترین و زجرآورترین پیامدهای غیبت، از دست دادن اعمال نیک و انتقال آن به نامه ی عمل کسی است که غیبت او را کرده است.
عن النبی(ص): یؤتی بأحد یوم القیامة یوقف بین یدی الله، و یدفع إلیه کتابه فلا یری حسناته، فیقول: إلهی لیس هذا کتابی فإنی لا أری فیها طاعتی، فقال: إن ربک لا یضل و لا ینسی، ذهب عملک باغتیاب الناس، ثم یؤتی بآخر و یدفع إلیه کتابه فیری فیها طاعات کثیرة، فیقول: إلهی ما هذا کتابی فإنی ما عملت هذه الطاعات، فیقول: إن فلانا اغتابک، فدفعت حسناته إلیک.» ( مستدرک الوسائل ، ج9 ، ص 121 )
پیامبر اعظم(ص) فرمودند:
شخصی را روز قیامت در محکمه عدل الهی می آورند و نامه¬ی عملش را به او میدهند، متوجه می شود که از کارهای خوب او در نامه ی عملش خبر نیست.
می گوید: خدایا! این نامه ی عمل من نیست؛ من در آن عبادت¬هایم را نمی بینم!
به او گفته می شود:
خداوند هیچ گاه خطا و نسیان نمی کند. اعمال تو با غیبت کردن از بین رفته است.
سپس شخص دیگری را می آورند و نامه ی عملش را به او می دهند، می بیند که خوبی های بسیاری در آن وجود دارد. می گوید: خدایا! این نامه ی عمل من نیست، من چنین طاعاتی را انجام نداده ام. به او گفته می شود: چون فلان شخص از تو غیبت و بدگویی کرده، حسنات و کارهای نیک او به نامه ی عمل تو منتقل شده است.
2 – مانع قبولی عبادات:
گاه اتفاق می افتد که انسان با کلی زحمت و تلاش عمل نیک و پسندیده ی را انجام می دهد؛ اما با یک لحظه غفلت مرتکب غیبت می شود و بدین وسیله مانع ثبت آن، در نامه ی عمل خویش می شود؛ چرا که یکی از پیامدهای غیبت عدم قبولی طاعات و عبادات است.
رسول خدا(ص) در ضمن حدیثی می فرمایند:
«من اغتاب مسلما او مسلمة، لم یقبل اله تعالی صلاته و لا صیامه اربعین یوما و لیلة، الا ان یغفر له صاحبه» ( مستدرک الوسائل ، ج7 ، ص 322 )
هرکس از مرد یا زن مسلمان غیبت کند خداون متعال نماز و روزه ی او را تا چهل شبانه روز نمی پذیرد مگر آنکه شخص غیبت شده او را ببخشد.
3 – محرومیت از بهشت:
یکی از پیامدهای ناگوار غیبت محرومیت از بهشت است.
پیامبر اعظم(ص) در این رابطه می فرمایند:
«تحرم الجنة علی ثلاثة: علی النمام، و علی المغتاب، و علی مدمن الخمر»[بحار،ج72،ص260]بهشت بر سه نفر حرام است: سخن چین، کسی که غیبت می کند و کسی که دائم الخمر می باشد.
ازبرخی روایات استفاده می شود که حتی در صورت که غیبت کننده توبه نماید باز هم آخرین نفری خواهد بود که به بهشت وارد می شود.
«و اوحی الله عزوجل الی موسی بن عمران ان المغتاب اذا تاب فهو آخر من یدخل الجنة و ان لم یتب فهو اول من یدخل النار»[بحار،ج72،ص257]خداوند به حضرت موسی وحی فرستاد که اگر غیبت کننده توبه نماید آخرین کسی است که به بهشت وارد می شود و اگر توبه نکند اولین کسی خواهد بود که داخل آتش می شود.
ب: پیامدهای اجتماعی غیبت
1 – ترور شخصیت:
اسلام همانگونه که برای جان و مال انسان¬ها اهمیت و ارزش قائل شده است و هرگونه تعرض نسبت به آن را حرام دانسته اعلام کرده است، آبرو و حیثیت او را نیز محترم شمرده است.
پیامبر اعظم(ص) در این زمینه میفرمایند:
«ان الله تعالی حرم من المسلم دمه و ماله و عرضه»(بحار، ج ۷۵، ص ۲۰۱)
خداوند خون، مال و آبروی مسلمان را بر دیگران حرام کرده است.
«غیبت» از جمله عواملی است که حیثیت و آبروی انسان را به خطر می اندازد، به گونه ای که موجب له شدن آبرو و شخصیت انسان می گردد.
شخص غیبت کننده با غیبت و بدگویی از فردی که سالیان سال با رفتار و منش انسانی در میان مردم آبرومندانه زندگی کرده، به طوری که همگان از او به نیکی و بزرگی یاد می کنند، موقعیت اجتماعی و آبروی چندین ساله ی او را جریحه دار کرده و با این عمل زشت در حقیقت شخصیت او را ترور کرده است.
2 – از بین بردن وحدت و انسجام:
همان گونه که قبلا بیان گردید انسان موجودی اجتماعی و مدنی است، بدون شک زندگی اجتماعی نیازمند تعاون، تعامل، همکاری و همیاری است؛ تا در سایه ی آن جامعه ی انسانی به شکل منسجم و یکپارچه به سرعت قله¬های پیشرفت و ترقی را یکی بعد از دیگری فتح نماید.
«غیبت» از جمله عواملی است که وحدت و انسجام انسان ها را در معرض خطر قرار می دهد، و اگر جامعه ی به آن دچار شود مهر و محبت، یک دلی و یک رنگی، صفا و صمیمت از آن جامعه رخت بر می بندد و دشمنی و کینه، جایگزین آن خواهد شد و دیری نخواهد گذشت که جامعه ی منسجم و تک بافته، به دانه های زنجیر از هم گسسته مبدل خواهد شد.
در این زمینه حضرت علی (ع) چنین میفرمایند:
«ایاک و الغیبة، فانها تمقتک الی الله و الناس، و تحبط اجرک» ( غررالحکم ، ص 221 ، ح 4452 )
از غیبت بپرهیز، چون موجب می شود مورد خشم و دشمنی خدا و مردم قرار گیری و اجر و پاداشت نابود شود.
3 – بر انگیختن حس انتقام جویی:
از آنجای که هر انسانی فطرتا دوست ندارد که کسی دیگری پشت سر او بدگویی نماید، چنانچه بفهمد که کسی پشست سر او بدگویی کرده و آبرو و حیثیت او را جلو دیگران لکه دار نموده است، طبیعتا واکنش نشان داده و و در صدد انتقام جویی بر خواهد آمد.
حضرت امام جعفر صادق (ع) در این رابطه می فرمایند:
«لا تغتب فتغتب و لا تحق لاخیک حفرة فتقع فیها.»(بحار، ج 72، ص ۲47)
غیبت نکن که مورد غیبت واقع می شوی و برای برادرت گودالی نکن که خود در آن خواهی افتاد.
شاعر چه زیبا سروده است:
چاه مکن بهری کسی
اول خودت دوم کسی
کسی که با غیبت کردن در صدد شکستن و از بین بردن آبرو و حیثیت شخص دیگر می باشد در حقیقت خود را در معرض غیبت قرار می دهد و بدین سان زمینه را برای له شدن شخصیت خود فراهم می سازد.
