آیا شری در حالِ رقم خوردن است؟

عصراسلام: درواقع یک اثر هنری دریچه‌ای شد برای بیانِ وضعیتی که رقم خورده‌بود. و چه انتخاب درستی… این شاه‌کارِ تاریخِ نقاشی قرن بیستم اثری‌ست از گرَنت وود نقاشِ پُست‌امپرسیونیستِ آمریکایی که در سالِ ۱۹۳۰ کشیده شده تابلویی با نامِ «گوتیکِ آمریکایی» که به خاطرِ چندوجهی‌شدنِ خوانش‌اش در تاریخ هنر بسیار شهرت دارد. 

وود فرزند روستا و غربِ میانه بود.اکثر تابلوهای او با همین تکنیک کشیده شده‌اند؛ توجهِ ویژه به انسان روستایی آمریکایی در غربِ میانه. این تابلوی خاص با دو مدل شکل یافته. دندان‌پزشکِ خانواده‌گی وود و خواهر نقاش. این دو مقابلِ ملکی گوتیک ایستاده‌اند و در نگاهی به زن و شوهری با فاصله‌ی سنی زیاد شبیه هستند. تابلو اثری بسیار جنجالی‌ست. 

برخی منتقدان اجتماعی آن را توهین مستقیمِ نقاش به روستا می‌دانند و خشونتی که با چنگگِ سه‌شاخه‌ای که دست پیرمرد دوچندان شده نشان از نفرت دارد و برخی دیگر نیز معتقدند که اتفاقن تابلو روایتی‌ست از یک پدر و دختر سنتی آمریکایی که هنوز از ارزش‌های خود دفاع می‌کنند. نگاهِ زن در تابلو حرکتی شگفت به ایستایی آن داده که در کل تاریخ نقاشی شهرت دارد. این اختلافِ نظر در خوانش تابلو تا امروز وجود دارد. شر یا خیر؟ 

حسی در تابلو نهفته است که مخاطب را به همه چیز مشکوک می‌کند، از جمله خانه‌ی قرن نوزدهمی در پس‌زمینه که به وفور نمونه‌های آن را در داستان‌های دس‌پاسوس، فالکنر، اندرسن، تواین و… دیده‌ایم. زن کمی عقب‌تر از مرد ایستاده و حتا مرموزتر از او به نظر می‌رسد. تابلو در عینِ این‌که در آرامشی پایدار به سر می‌بَرَد مدام نشانه‌های تازه برای مخاطب دارد. بسیاری از مخاطبان از ترکیبی که وود ساخته دچارِ هراس می‌شوند. انگار در خانه‌ی پس‌زمینه که پرده‌ی طبقه‌ی بالایی آن کشیده شده هراسی از جنس داستان‌های «آلن‌پو» پنهان است. 

نگاهِ بازدارنده‌ی پیرمرد که ترکیب شده با لباس‌اش و آن چنگگ سه شاخ مخاطب را عقب می‌راند. در تاریخ هنر نیزه‌ی سه شاخه سلاحِ نمادینِ پوزئیدون خدای دریاهاست. خدایی که میلِ سیری‌ناپذیری به مقاربت و البته «فرزندآوری» داشت. زنِ جوان کنار او نیز با پوشش‌ی سنتی در انقیاد مرد و حتا محرکِ اوست. برای دفاع از خانه. دفاع از ارزش‌هایی که برای قهرمان‌های داخل قاب بسیار مهم به نظر می‌رسد. با آن‌که تابلو چونان عکسی یادگاری به نظر می‌رسد اما مدام خود را بازتعریف می‌کند. آیا شری در حالِ رقم خوردن است یا اصلاً رقم خورده؟