ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
در برخی از کتاب‌های روایی اهل‌سنت[1] روایتی از ابن مسعود از پیامبر اکرم(ص)، – با اندک تفاوت‌ها و اضافاتی-، این‌گونه نقل شده است:
«بر مردم، روزگاری خواهد آمد که دینِ هیچ دین‌داری سالم نمی‌ماند؛ چنان‌که از سر کوهی به سر کوهی دیگر و از سوراخی به سوراخ دیگر برود؛ مانند آن روباهی که می‌خواهد بچه‌های خود را نجات دهد».
گفتند: چنین زمانی کی خواهد آمد؟
فرمود: «هنگامی که به معیشت و زندگی جز از راه حرام نتوان رسید. چنین زمانی مجرّد ماندن و ترک ازدواج حلال خواهد بود».
اصحاب گفتند: ای رسول خدا! همیشه ما را به ازدواج امر می‌فرمایی؟
فرمود: «بله، ولی وقتی چنین روزگاری فرا رسد، هلاکت فرد در دست پدر و مادر خویش است و اگر آنان نبودند پس به دست همسر و اولاد خویش و اگر نبودند به دست خویشاوندان و همسایگان او است».
گفتند: ای رسول خدا! پدر و مادر، همسر و اولاد، خویشاوندان و همسایگان عامل هلاکت می‌گردند؟
فرمود: «او را شماتت و سرزنش می‌کنند که زندگی وسیع نداری و او را به کارها و امور دشوار و خلاف شرع تکلیف می‌نمایند تا آن‌که به جایگاه‌های هلاکت وارد کنند».
برخی منابع شیعی نیز این روایت را نقل کرده‌اند،[2] اما به نظر می‌رسد مستندشان همان منابع اهل‌سنت باشد.
به هر حال روایت فوق به جهت سندی قابل استناد نیست؛ چون خبر شاذّ است[3] که به آن در مورد مسائل بنیادی عقیدتی و احکام اعتنا نمی‌شود. به‌علاوه؛ از جهت محتوایی مخالف با روایات متواتر دیگر است که توصیه به ازدواج با همسر مؤمن در هر زمانی می‌کنند و اعلام می‌نماید که ازدواج آثار زیادی در دین‌داری انسان دارد.[4] بله، این خود انسان است که باید با اراده و توکل بر خدا سعی و تلاش کند که اشتغال به دنیا و تأمین معیشت زندگی او را از مسیر خداوند منحرف نکند و به تعبیری؛ با رفتار خود، خویش را در معرض گناه و انحراف و دین‌گریزی قرار ندهد، و باید دانست که با ازدواج و تشکیل خانواده نیز در آخر الزمان می‌توان دین خود را حفظ کرد.
نهایت چیزی که ممکن است بتوان در توجیه این روایت گفت آن است که تشریفات زاید زندگی در آخر الزمان، مدیریت خانواده را دشوارتر کرده و افرادی که ارتباط کمتری با خدا دارند، بیشتر در معرض آسیب از راه کسب مال حرام می‌باشند و این روایت نمی‌خواهد خودداری از ازدواج را توصیه کند، بلکه تنها در صدد گوشزد کردن مخاطرات آن است.
«بر مردم، روزگاری خواهد آمد که دینِ هیچ دین‌داری سالم نمی‌ماند؛ چنان‌که از سر کوهی به سر کوهی دیگر و از سوراخی به سوراخ دیگر برود؛ مانند آن روباهی که می‌خواهد بچه‌های خود را نجات دهد».
گفتند: چنین زمانی کی خواهد آمد؟
فرمود: «هنگامی که به معیشت و زندگی جز از راه حرام نتوان رسید. چنین زمانی مجرّد ماندن و ترک ازدواج حلال خواهد بود».
اصحاب گفتند: ای رسول خدا! همیشه ما را به ازدواج امر می‌فرمایی؟
فرمود: «بله، ولی وقتی چنین روزگاری فرا رسد، هلاکت فرد در دست پدر و مادر خویش است و اگر آنان نبودند پس به دست همسر و اولاد خویش و اگر نبودند به دست خویشاوندان و همسایگان او است».
گفتند: ای رسول خدا! پدر و مادر، همسر و اولاد، خویشاوندان و همسایگان عامل هلاکت می‌گردند؟
فرمود: «او را شماتت و سرزنش می‌کنند که زندگی وسیع نداری و او را به کارها و امور دشوار و خلاف شرع تکلیف می‌نمایند تا آن‌که به جایگاه‌های هلاکت وارد کنند».
برخی منابع شیعی نیز این روایت را نقل کرده‌اند،[2] اما به نظر می‌رسد مستندشان همان منابع اهل‌سنت باشد.
به هر حال روایت فوق به جهت سندی قابل استناد نیست؛ چون خبر شاذّ است[3] که به آن در مورد مسائل بنیادی عقیدتی و احکام اعتنا نمی‌شود. به‌علاوه؛ از جهت محتوایی مخالف با روایات متواتر دیگر است که توصیه به ازدواج با همسر مؤمن در هر زمانی می‌کنند و اعلام می‌نماید که ازدواج آثار زیادی در دین‌داری انسان دارد.[4] بله، این خود انسان است که باید با اراده و توکل بر خدا سعی و تلاش کند که اشتغال به دنیا و تأمین معیشت زندگی او را از مسیر خداوند منحرف نکند و به تعبیری؛ با رفتار خود، خویش را در معرض گناه و انحراف و دین‌گریزی قرار ندهد، و باید دانست که با ازدواج و تشکیل خانواده نیز در آخر الزمان می‌توان دین خود را حفظ کرد.
نهایت چیزی که ممکن است بتوان در توجیه این روایت گفت آن است که تشریفات زاید زندگی در آخر الزمان، مدیریت خانواده را دشوارتر کرده و افرادی که ارتباط کمتری با خدا دارند، بیشتر در معرض آسیب از راه کسب مال حرام می‌باشند و این روایت نمی‌خواهد خودداری از ازدواج را توصیه کند، بلکه تنها در صدد گوشزد کردن مخاطرات آن است.
