امیرالمؤمنین علی(ع) پیرامون تعریف اسم و فعل و حرف چه فرموده است؟

1. در مورد پرسش مطرح شده نقل شده است که؛ وقتی ابو الاسود دوئلى پیش امیرالمؤمنین علی(ع) آمد، آن‌حضرت کاغذی را به او داد که در آن چنین نوشته بودند: «بسم الله الرّحمن الرّحیم، کلام سه قسم است: اسم و فعل و حرف. اسم آن چیزى است که دلالت کند بر مسمّى(نام‌گذاری شده). فعل آن چیزى است که دلالت بر حرکت و کار مسمّى کند. حرف آن است که معنا را در غیر آن ایجاد کند». ابو الأسود گفت: این سخن خوبى بود؛ اکنون چه دستوری به من می‌دهی تا انجام بدهم؛ زیرا منظور دقیقتان را از این‌کار نفهمیدم؟ امام(ع) فرمود: «در سخن‌گفتن مردم سرزمین شما، غلط‌هاى زیاد و فاحشی دیدم؛ از این‌رو، دوست ‏دارم نوشته‌ای بنویسم که هرکس به آن توجه داشته باشد، تفاوت میان کلام عرب و سخن اشتباه آنها برایش آشکار شود. تو هم این‌را مبنا قرار بده (و کار را آغاز کن)». ابو الأسود گفت: توفیق دهد خدا ما را به راه راست به برکت تو یا امیر المؤمنین![1]
2. تقسیم کلمه در ادبیات عرب در مرتبه اول بر اساس دارا بودن معنای استقلالی و دلالت آن بر زمان صورت می‌گیرد.[2]
همان‌گونه که مشاهده می‌شود، امام علی(ع) تنها آغازگر نگارش این دانش بوده و به گفتن کلیات اولیه بسنده کرده و ادامه پژوهش و تحقیق را به دیگران واگذار کرد.