ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
پرسشگر گرامی جهت دریافت پاسخ به نکات زیر توجه نمایید :
الف ) وظیفه مهم:
آرزوی شهادت در راه خدا بسیار پسندیده است و نشان از روحیه ایمانی و جهادی دارد, اما وظیفه مهم ما گام برداشتن در راه نورانی شهدا و الگو قرار دادن آنها در زندگی است. دعا سلاح مومن است . نباید از این سلاح و آثار آن غافل شد. اما بانید دفاع از دین و ارزش های الهی و اسلامی و انجام وظایفی که از طرف خداوند به عنوان مسلمان مؤمن بر عهده ما گذاشته شده و منطبق کردن برنامه زندگی با دستورات دین و قرآن و سنت معصومین (ع) همان راه روشن و سعادت بخش شهدا است.اگر در این راه گام برداریم در مسیر شهادت قرار گرفته ایم و از ثواب و پاداش شهیدان بهره مند می شویم هر چند به شهادت هم نرسیم. باید روحیه شهید و شهادت را همواره در وجود خویش حفظ کنیم و این وظیفه مهم کنونی ما است. اگر در راه شهدا و در مسیر تحقق بخشیدن به هدف عالی آنها که همان حاکمیت دین الهی و دستورات قرآن و ایجاد جامعه ای توحیدی و اسلامی گام برداشتیم، به مسؤلیت مهم خود عمل شویم هر چند به ظاهر به شهادت هم نرسیم. تاکید می‌کنم: ما در همه‌ی عرصه‌ها مامور به وظیفه‌ایم و لو نتیجه‌ی دلخواه ما حاصل نشود.
ب ) راه رسیدن به شهادت
گوهری است که ارزان بدست نیامده و نصیب هر کس نخواهد شد. لذا برای پاسخ به سؤال شما باید ببینیم شهدا چه کردند که خداوند آنان را به این مقام والا رساند و از جام عشعقش به آنها نوشاند.
«سیره شهدا»:
سردار شهید قاسم سلیمانی در نخستین سالگرد شهید مدافع حرم سردار شهید حسین بادپا اظهار داشت: اگر خواهان اتصال به قافله شهدا هستیم باید بدانیم رسم رسیدن به شهدا همان رسم، خط و سیره‌ای است که حسین بادپا از آن مراقبت کرد و به معبود و خواسته خود نائل شد و خداوند هم خواسته او را اجابت کرد.
شهدا محور زندگیشان را خدا قرار دادند و این برای همه افراد ممکن است. اگر انسان به آنچه خدا امر کرده عمل کند و از هرآنچه نهی کرده اجتناب نماید، به قرب حق تعالی خواهد رسید و شهدا و اولیاء الهی این فرمول را در زندگی به عنوان اصل در نظر داشتند.
با مطالعه ی اجمالی از زندگی نامه شهدا در می یابیم که آنها در زندگی برای خود اصولی داشتند که به برخی از آنها اشاره نموده و
ویژگی های بارز آنها را بیان می کنیم:
1-انجام واجبات و ترک محرمات
مهمترین موضوعی است که هر مسلمانی باید در راستای آن تلاش کند. برای شناخت دستورات عملى ابتدا لازم است که به رساله هاى علمیه مجتهدین کرام رجوع شود و در کنار آن کتب اخلاقی بزرگان را مطالعه نمود.
البته بسیاری از افراد ممکن است با دستورات الهی کاملا آشنا بوده و از حرام و حلال الهی مطلع باشند، ولی به هنگام بروز خواهش های نفسانی و وسوسه های شیطان از فرامین الهی سرپیچی نمایند. امام سجاد (علیه السلام) مى فرمایند: «من عمل بما افترض الله علیه فهو من اعبد الناس؛ هر کس به آنچه خدا بر او واجب کرده عمل کند از عابدترین مردم مى باشد». بنابراین انجام واجبات و ترک محرمات بر هر چیزى ترجیح دارد.
2 – همت و تلاش برای رسیدن به مقصود
هر قدر هدف انسان بزرگ باشد، همت و تلاش او نیز باید بیشتر باشد! چه هدفی بالاتر و برتر از کسب سعادت ابدی؟ که این سعادت حاصل نمی شود، الا در مبارزه ی با نفس اماره و پیروز و غالب شدن بر تمایلات و خواهش های او. شهدا در این عرصه از هیچ تلاشی دریغ نمی کردند.
بنابراین باید آستین همت را بالا زده، در راه رسیدن به مقصود, از خطرهای راه نهراسیده و تصمیم بگیریم و تلاش کنیم تا موانع راه را کنار بزنیم.
3- انس با قرآن
قرآن نقشه ی راهی است که از طرف محبوب به سمت محب فرستاده شده است، تا بندگان، با خواندن آن و حرکت در مسیری که توسط قرآن راهنمایی شده، به خدای مهربان برسند. قرآن داروخانه ای است مجهز, که برای هر نوع بیماری، دارویی ویژه تجویز کرده که محال است با استفاده ی از آن, مریض بهبودی نیابد!
شهدا همواره با خود قرآن جیبی همراه داشتند و هر فرصتی که پیدا می کردند از انوار قرآن بهره مند می شدند.
استاد علامه حسن زاده آملی (حفظه الله تعالی) می فرمایند: «انسان قرآنی باش؛ یک درس را قرآن قرار دهید؛ در پیشگاهش به درس بنشینید, استاد هم خدا باشد. قرآن کریم صورت کتبیه انسان کامل است؛ هر قدر به قرآن تقرب بجویی به انسان کامل, نزدیکتر شده ای؛ پس بنگر بهره ات از قرآن چقدر است؟ زیرا حقایق آیات آن در حقیقت درجات ذات تو و مدارج آن نردبان عروج و تکامل توست.» (صراط سلوک, ص ۲۷)
4- توسل به اهل بیت
اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) واسطه های فیض الهی هستند؛ یعنی هر خیری از کانال آنها به بندگان می رسد. همچنین آنها باب الله هستند؛ یعنی راه رسیدن به قرب حق تعالی از طریق آنها حاصل می شود. شهدا یکی از عوامل مهم پیروزی در بسیاری از عملیاتها را توسل، به ویژه توسل به خانم حضرت زهرا (سلام الله علیها) نام بردند.
5- اخلاص
شهدا با نیتی پاک و الهی در عرصه عمل تلاش می نمودند. تنها رضایت خدای رحمان، مدنظرشان بود ولا غیر.
6- محبت به خانواده و به ویژه والدین
سراسر زندگی پربرکت شهدا، گواهی می دهد که آنها مسیر حقیقی را یافته بودند که یکی از مهمترین راههای وصول به حضرت حق، از طریق خانواده است.
7- صبر و بردباری و استقامت در مسیر عبودیت
استقامت نقش کلیدی دارد. چه بسا ابتدای راه، شیطان و لشکریانش بسیج شوند تا انسان را از بندگی حق تعالی باز دارند؛ اما وقتی استقامت بنده را ببینند شکست خورده و مغلوب می گردند.
خداوند تبارک و تعالى به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) در قرآن چنین خطاب مى کند: «فاعبده واصطبر لعبادته؛ او را عبادت کن و در راه پرستش او شکیبا باش»،(مریم، آیه ۶۵). حضرت على (علیه السلام) مى فرمایند: «دوام العباده برهان الظفر بالسعاده؛ عبادت دوام دار و همیشگى، دلیل قاطع ظفر و دستیابى به سعادت و خوشبختى است.» (الغرر والدرر، باب العباده، ص ۲۴ و ۳۱۸)؛
8- ارتباط با اهل علم و عمل
خاصیت همنشینی رنگ پذیری است. شهدا در انتخاب همنشین دقت داشتند و با علماء مجالست می نمودند.
9- شهدا خدای سبحان را همواره حاضر و ناظر بر اعمال خود می دیدند.
اگر آدمی حضور خدا را در همه جا حس کند، بسیار موثر است تا تقوای حضور را در محضر خداوند متعال حفظ نماید و این آیه را سرلوحه ی زندگی خود قرار دهد «هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ ما کُنْتُمْ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ؛ و هر جا که باشید همراه شماست و به هر کارى که مى کنید بیناست». [حدید/۴]در حقیقت این کنترل همیشگی و درونی، فرد را قادر می سازد، در عرصه های مختلف زندگی به انواع آلودگی نیالاید.
10- پرهیز از صفات زشت و ملبس شدن به صفات نیک اسلامی
برای رسیدن به این مقصود، می‌توانید از مطالعه ی زندگی بزرگان استفاده کنید. افرادی چون امام خمینی (رحمةالله علیه)، شهید چمران، شهید همت و شهدای دیگر که با خواندن خاطرات آنها انسان به وجد آمده و انگیزه ای در او پیدا می‌شود، از منابعی هستند که این انگیزه را تقویت می‌کنند.
11- ایمان به هدف
خدمت رسانی و کمک به همنوع و تواضع نیز از دیگران صفات بارز شهدا بود.
دوست خوبم؛ برایت زندگی پراز معنویت، همراه با رشد و شکوفایی را آرزو می‌کنیم.
ج ) دعا برای طلب شهادت
شاید در کتب ادعیه، سرفصلی با این عنوان وجود نداشته باشد، امّا ضمن دعاهای مختلف کوتاه و بلند، مضامینی در این مورد مشاهده می شود که می توان همان بخش از دعا را در نماز خوانده و رسیدن به فوز شهادت را از پروردگار درخواست کرد. برخی از این دعاها عبارتند از:
1. “اخْتِمْ لَنَا بِالسَّعَادَةِ وَ الشَّهَادَةِ فِی سَبِیلِک”.[1]
2. “وَ اجْعَلِ الْوَفَاةَ نَجَاةً لِی مِنْ کُلِّ شَرٍّ وَ اخْتِمْ لِی عَمَلِی بِالشَّهَادَة”.[2]3. ” إِلَهِی وَ خَالِقِی وَ مَوْلَایَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اخْتِمْ لِی بِالشَّهَادَةِ وَ الرَّحْمَة”.[3]4. ” فَإِذَا کَانَ مَا لَا بُدَّ مِنْهُ الْمَوْتُ فَاجْعَلْ مَنِیَّتِی قَتْلًا فِی سَبِیلِکَ بِیَدِ شِرَارِ خَلْقِکَ مَعَ أَحَبِّ خَلْقِکَ إِلَیْکَ مِنَ الْأُمَنَاءِ الْمَرْزُوقِینَ عِنْدَکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین “.[4]5. “وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَ وَفَاتِی قَتْلًا فِی سَبِیلِکَ مَعَ أَوْلِیَائِکَ تَحْتَ رَایَةِ نَبِیِّک”.[5]
6. ” وَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرَامِ وَ قَتْلًا فِی سَبِیلِکَ مَعَ وَلِیِّکَ فَوَفِّقْ لَنَا”.[6]7. “وَ ارْزُقْنِی أَشْرَفَ الْقَتْلِ فِی سَبِیلِکَ أَنْصُرُکَ وَ أَنْصُرُ رَسُولَکَ أَشْتَرِی الْحَیَاةَ الْبَاقِیَةَ بِالدُّنْیَا.”[7]پی نوشتها :
[1]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 95، ص 367، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 هـ ق.
[2]. همان، ج 91، ص 239.
[3]. همان، ج 94، ص 331.
[4]. همان، ج 94، ص 261.
[5]. همان، ج 94، ص 376.
[6]. همان، ج 95، ص 117.
[7]. همان، ج 91، ص 239.
الف ) وظیفه مهم:
آرزوی شهادت در راه خدا بسیار پسندیده است و نشان از روحیه ایمانی و جهادی دارد, اما وظیفه مهم ما گام برداشتن در راه نورانی شهدا و الگو قرار دادن آنها در زندگی است. دعا سلاح مومن است . نباید از این سلاح و آثار آن غافل شد. اما بانید دفاع از دین و ارزش های الهی و اسلامی و انجام وظایفی که از طرف خداوند به عنوان مسلمان مؤمن بر عهده ما گذاشته شده و منطبق کردن برنامه زندگی با دستورات دین و قرآن و سنت معصومین (ع) همان راه روشن و سعادت بخش شهدا است.اگر در این راه گام برداریم در مسیر شهادت قرار گرفته ایم و از ثواب و پاداش شهیدان بهره مند می شویم هر چند به شهادت هم نرسیم. باید روحیه شهید و شهادت را همواره در وجود خویش حفظ کنیم و این وظیفه مهم کنونی ما است. اگر در راه شهدا و در مسیر تحقق بخشیدن به هدف عالی آنها که همان حاکمیت دین الهی و دستورات قرآن و ایجاد جامعه ای توحیدی و اسلامی گام برداشتیم، به مسؤلیت مهم خود عمل شویم هر چند به ظاهر به شهادت هم نرسیم. تاکید می‌کنم: ما در همه‌ی عرصه‌ها مامور به وظیفه‌ایم و لو نتیجه‌ی دلخواه ما حاصل نشود.
ب ) راه رسیدن به شهادت
گوهری است که ارزان بدست نیامده و نصیب هر کس نخواهد شد. لذا برای پاسخ به سؤال شما باید ببینیم شهدا چه کردند که خداوند آنان را به این مقام والا رساند و از جام عشعقش به آنها نوشاند.
«سیره شهدا»:
سردار شهید قاسم سلیمانی در نخستین سالگرد شهید مدافع حرم سردار شهید حسین بادپا اظهار داشت: اگر خواهان اتصال به قافله شهدا هستیم باید بدانیم رسم رسیدن به شهدا همان رسم، خط و سیره‌ای است که حسین بادپا از آن مراقبت کرد و به معبود و خواسته خود نائل شد و خداوند هم خواسته او را اجابت کرد.
شهدا محور زندگیشان را خدا قرار دادند و این برای همه افراد ممکن است. اگر انسان به آنچه خدا امر کرده عمل کند و از هرآنچه نهی کرده اجتناب نماید، به قرب حق تعالی خواهد رسید و شهدا و اولیاء الهی این فرمول را در زندگی به عنوان اصل در نظر داشتند.
با مطالعه ی اجمالی از زندگی نامه شهدا در می یابیم که آنها در زندگی برای خود اصولی داشتند که به برخی از آنها اشاره نموده و
ویژگی های بارز آنها را بیان می کنیم:
1-انجام واجبات و ترک محرمات
مهمترین موضوعی است که هر مسلمانی باید در راستای آن تلاش کند. برای شناخت دستورات عملى ابتدا لازم است که به رساله هاى علمیه مجتهدین کرام رجوع شود و در کنار آن کتب اخلاقی بزرگان را مطالعه نمود.
البته بسیاری از افراد ممکن است با دستورات الهی کاملا آشنا بوده و از حرام و حلال الهی مطلع باشند، ولی به هنگام بروز خواهش های نفسانی و وسوسه های شیطان از فرامین الهی سرپیچی نمایند. امام سجاد (علیه السلام) مى فرمایند: «من عمل بما افترض الله علیه فهو من اعبد الناس؛ هر کس به آنچه خدا بر او واجب کرده عمل کند از عابدترین مردم مى باشد». بنابراین انجام واجبات و ترک محرمات بر هر چیزى ترجیح دارد.
2 – همت و تلاش برای رسیدن به مقصود
هر قدر هدف انسان بزرگ باشد، همت و تلاش او نیز باید بیشتر باشد! چه هدفی بالاتر و برتر از کسب سعادت ابدی؟ که این سعادت حاصل نمی شود، الا در مبارزه ی با نفس اماره و پیروز و غالب شدن بر تمایلات و خواهش های او. شهدا در این عرصه از هیچ تلاشی دریغ نمی کردند.
بنابراین باید آستین همت را بالا زده، در راه رسیدن به مقصود, از خطرهای راه نهراسیده و تصمیم بگیریم و تلاش کنیم تا موانع راه را کنار بزنیم.
3- انس با قرآن
قرآن نقشه ی راهی است که از طرف محبوب به سمت محب فرستاده شده است، تا بندگان، با خواندن آن و حرکت در مسیری که توسط قرآن راهنمایی شده، به خدای مهربان برسند. قرآن داروخانه ای است مجهز, که برای هر نوع بیماری، دارویی ویژه تجویز کرده که محال است با استفاده ی از آن, مریض بهبودی نیابد!
شهدا همواره با خود قرآن جیبی همراه داشتند و هر فرصتی که پیدا می کردند از انوار قرآن بهره مند می شدند.
استاد علامه حسن زاده آملی (حفظه الله تعالی) می فرمایند: «انسان قرآنی باش؛ یک درس را قرآن قرار دهید؛ در پیشگاهش به درس بنشینید, استاد هم خدا باشد. قرآن کریم صورت کتبیه انسان کامل است؛ هر قدر به قرآن تقرب بجویی به انسان کامل, نزدیکتر شده ای؛ پس بنگر بهره ات از قرآن چقدر است؟ زیرا حقایق آیات آن در حقیقت درجات ذات تو و مدارج آن نردبان عروج و تکامل توست.» (صراط سلوک, ص ۲۷)
4- توسل به اهل بیت
اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) واسطه های فیض الهی هستند؛ یعنی هر خیری از کانال آنها به بندگان می رسد. همچنین آنها باب الله هستند؛ یعنی راه رسیدن به قرب حق تعالی از طریق آنها حاصل می شود. شهدا یکی از عوامل مهم پیروزی در بسیاری از عملیاتها را توسل، به ویژه توسل به خانم حضرت زهرا (سلام الله علیها) نام بردند.
5- اخلاص
شهدا با نیتی پاک و الهی در عرصه عمل تلاش می نمودند. تنها رضایت خدای رحمان، مدنظرشان بود ولا غیر.
6- محبت به خانواده و به ویژه والدین
سراسر زندگی پربرکت شهدا، گواهی می دهد که آنها مسیر حقیقی را یافته بودند که یکی از مهمترین راههای وصول به حضرت حق، از طریق خانواده است.
7- صبر و بردباری و استقامت در مسیر عبودیت
استقامت نقش کلیدی دارد. چه بسا ابتدای راه، شیطان و لشکریانش بسیج شوند تا انسان را از بندگی حق تعالی باز دارند؛ اما وقتی استقامت بنده را ببینند شکست خورده و مغلوب می گردند.
خداوند تبارک و تعالى به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) در قرآن چنین خطاب مى کند: «فاعبده واصطبر لعبادته؛ او را عبادت کن و در راه پرستش او شکیبا باش»،(مریم، آیه ۶۵). حضرت على (علیه السلام) مى فرمایند: «دوام العباده برهان الظفر بالسعاده؛ عبادت دوام دار و همیشگى، دلیل قاطع ظفر و دستیابى به سعادت و خوشبختى است.» (الغرر والدرر، باب العباده، ص ۲۴ و ۳۱۸)؛
8- ارتباط با اهل علم و عمل
خاصیت همنشینی رنگ پذیری است. شهدا در انتخاب همنشین دقت داشتند و با علماء مجالست می نمودند.
9- شهدا خدای سبحان را همواره حاضر و ناظر بر اعمال خود می دیدند.
اگر آدمی حضور خدا را در همه جا حس کند، بسیار موثر است تا تقوای حضور را در محضر خداوند متعال حفظ نماید و این آیه را سرلوحه ی زندگی خود قرار دهد «هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ ما کُنْتُمْ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ؛ و هر جا که باشید همراه شماست و به هر کارى که مى کنید بیناست». [حدید/۴]در حقیقت این کنترل همیشگی و درونی، فرد را قادر می سازد، در عرصه های مختلف زندگی به انواع آلودگی نیالاید.
10- پرهیز از صفات زشت و ملبس شدن به صفات نیک اسلامی
برای رسیدن به این مقصود، می‌توانید از مطالعه ی زندگی بزرگان استفاده کنید. افرادی چون امام خمینی (رحمةالله علیه)، شهید چمران، شهید همت و شهدای دیگر که با خواندن خاطرات آنها انسان به وجد آمده و انگیزه ای در او پیدا می‌شود، از منابعی هستند که این انگیزه را تقویت می‌کنند.
11- ایمان به هدف
خدمت رسانی و کمک به همنوع و تواضع نیز از دیگران صفات بارز شهدا بود.
دوست خوبم؛ برایت زندگی پراز معنویت، همراه با رشد و شکوفایی را آرزو می‌کنیم.
ج ) دعا برای طلب شهادت
شاید در کتب ادعیه، سرفصلی با این عنوان وجود نداشته باشد، امّا ضمن دعاهای مختلف کوتاه و بلند، مضامینی در این مورد مشاهده می شود که می توان همان بخش از دعا را در نماز خوانده و رسیدن به فوز شهادت را از پروردگار درخواست کرد. برخی از این دعاها عبارتند از:
1. “اخْتِمْ لَنَا بِالسَّعَادَةِ وَ الشَّهَادَةِ فِی سَبِیلِک”.[1]
2. “وَ اجْعَلِ الْوَفَاةَ نَجَاةً لِی مِنْ کُلِّ شَرٍّ وَ اخْتِمْ لِی عَمَلِی بِالشَّهَادَة”.[2]3. ” إِلَهِی وَ خَالِقِی وَ مَوْلَایَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اخْتِمْ لِی بِالشَّهَادَةِ وَ الرَّحْمَة”.[3]4. ” فَإِذَا کَانَ مَا لَا بُدَّ مِنْهُ الْمَوْتُ فَاجْعَلْ مَنِیَّتِی قَتْلًا فِی سَبِیلِکَ بِیَدِ شِرَارِ خَلْقِکَ مَعَ أَحَبِّ خَلْقِکَ إِلَیْکَ مِنَ الْأُمَنَاءِ الْمَرْزُوقِینَ عِنْدَکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین “.[4]5. “وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَ وَفَاتِی قَتْلًا فِی سَبِیلِکَ مَعَ أَوْلِیَائِکَ تَحْتَ رَایَةِ نَبِیِّک”.[5]
6. ” وَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرَامِ وَ قَتْلًا فِی سَبِیلِکَ مَعَ وَلِیِّکَ فَوَفِّقْ لَنَا”.[6]7. “وَ ارْزُقْنِی أَشْرَفَ الْقَتْلِ فِی سَبِیلِکَ أَنْصُرُکَ وَ أَنْصُرُ رَسُولَکَ أَشْتَرِی الْحَیَاةَ الْبَاقِیَةَ بِالدُّنْیَا.”[7]پی نوشتها :
[1]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 95، ص 367، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 هـ ق.
[2]. همان، ج 91، ص 239.
[3]. همان، ج 94، ص 331.
[4]. همان، ج 94، ص 261.
[5]. همان، ج 94، ص 376.
[6]. همان، ج 95، ص 117.
[7]. همان، ج 91، ص 239.
