ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
| بخشی از احکام عملی و فقهی |
| فروع دین |
|---|
 |
| نماز |
|
نماز واجب • نماز مستحبی • نمازهای یومیه • نماز جمعه • نماز عید • نماز جماعت • نماز آیات • |
| دیگر عبادت‌ها |
|
روزه • خمس • زکات • حج • جهاد امر به معروف و نهی از منکر • تولی • تبری |
| احکام طهارت |
|
وضو • غسل • تیمم نجاسات • مطهرات |
| احکام مدنی |
| وکالت • وصیت • ضمانت • کفالت • ارث |
| احکام خانواده |
| ازدواج • ازدواج موقت • تعدد زوجات • نشوز • محارم • طلاق • مهریه • شیردادن • آمیزش • استمتاع • صیغه ازدواج • ام ولد • ظهار • لعان • ایلاء • خلع و مبارات |
| احکام قضائی |
| قضاوت • دیات • حدود • قصاص • تعزیرات |
| احکام اقتصادی |
| عقود: (تجارت • مضاربه • اجاره) • محرمات (رشوه • ربا • احتکار • مکاسب محرمه) • احکام وابسته (مجهول المالک، وجوهات شرعی • کفاره • جزیه) |
| احکام دیگر |
| حجاب • صدقه • نذر • تقلید • خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها • وقف • قسم • فسخ • ابراء • اقاله • وقف |
| جستارهای وابسته |
|
بلوغ • فقه • احکام شرعی • توضیح المسائل واجب • حرام • مستحب • مباح • مکروه • نیت • قصد قربت • مسائل مستحدثه |
 |
این مقاله یک نوشتار توصیفی درباره یک مفهوم فقهی است و نمی‌تواند معیاری برای اعمال دینی باشد. برای اعمال دینی به منابع دیگر مراجعه کنید. |
مُدِّ طَعام، وزن برخی مواد غذایی نظیر آرد، گندم، برنج و خرما که در حدود ۷۵۰ گرم است. مد طعام شاخص اندازه‌گیری پرداخت کفارات در فقه است.
محتویات
چیستی و اهمیت
مد طعام، میزان کفاره‌ای است که در برابر انجام برخی محرمات و یا انجام ندادن برخی واجبات به فقیر پرداخت می‌شود. مشهور فقیهان مقدار هر مد را حدود ۷۵۰ گرم و منظور از طعام را گندم، برنج، خرما، آرد و… می‌دانند. برخی گفته‌اند مقدار هر مد، صد و پنجاه و سه مثقال و نیم (۷۱۹ گرم) است.[۱]
از مد طعام در کتاب‌های فقهی در احکام روزه،[۲] ظهار، حج(محرمات احرام)،[۳] و کفارات سخن به میان آمده است.
موارد وجوب
- تأخیر قضای روزه ماه رمضان تا رمضان سال بعد؛ کسی که قضای روزه ماه رمضان را تا سال بعد به تأخیر بیندازد به ازای هر روز باید یک یا دو مد طعام به فقیر بدهد علامه مجلسی این قول را به مشهور نسبت داده است.[۴]
- مشهور فقیهان معتقدند که پرداخت قیمت یک مد طعام به فقیر کافی نیست و باید اصل طعام را به فقیر داد مگر در صورتی که یقین داشته باشد که فقیر با بهای آن مواد خوراکی می‌خرد.
- روزه نگرفتن زن باردار به خاطر ترس از ضرر برای خود و جنینش.[۵]
- کسی که مبتلا به مرض عطش است و نمی‌تواند روزه بگیرد.[۶]
- پیرمرد و پیرزنی که نمی‌توانند روزه بگیرند یا روزه گرفتن برای آنها مشقت دارد.[۷]
- انجام برخی از محرمات احرام مانند کشتن گنجشک،[۸] و زهار کردن (زدودن موهای زاید بدن)
- ناتوانی از پرداخت کفارات عدم وفای به عهد و نذر[۹]
همچنین گفته‌اند کسی که قضای نافله‌های روزانه برایش مشکل است برای بهره‌مندی از ثواب آنها یک مد طعام به فقیر بدهد.[۱۰]
پانویس
- ↑ شعرانی، تبصره المتعلمین، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ علامه مجلسی، بیست و پنج رساله فارسی، ۱۴۱۲ق، ص۳۹۳.
- ↑ علامه حلی، ارشاد الاذهان، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۱۹.
- ↑ علامه مجلسی، بیست و پنج رساله فارسی، ۱۴۱۲ق، ص۳۹۳.
- ↑ نراقی، تذکرة الاحباب، ۱۴۲۵ق، ص۱۴۶.
- ↑ نراقی، تذکرة الاحباب، ۱۴۲۵ق، ص۱۴۷.
- ↑ نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۱۵ق، ص۴۳۴؛ نراقی، تذکرة الاحباب، ۱۴۲۵ق، ص۱۴۶.
- ↑ علامه حلی، ارشاد الاذهان، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۱۹.
- ↑ مکارم، الفتاوی الجدیده، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۳۲۶.
- ↑ نراقی، تحفه رضویه، ۱۴۲۶ق، ص۴۶۰.
منابع
- شعرانی، ابوالحسن، تبصرة المتعلمین فی احکام الدین- ترجمه و شرح (فقه فارسی)، تهران، منشورات اسلامیه، ۱۴۱۹ق.
- علامه حلی، حسن بن یوسف، ارشاد الاذهان الی احکام الایمان، تحقیق: فارس حسون، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۰ق.
- علامه مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بیست و پنج رساله فارسی، تصحیح: سید مهدی رجائی، قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی، ۱۴۱۲ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، الفتاوی الجدیده، تصحیح: ابوالقاسم علیان نژادی و کاظم خاقانی، قم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، ۱۴۲۷ق.
- نجفی، محمدحسن، مجمع الرسائل (محشّٰی) همراه با حواشی تعدادی از فقهای بزرگ، مشهد، مؤسسه صاحب الزمان علیه‌السلام، ۱۴۱۵ق.
- نراقی، محمدمهدی، تحفه رضویه، تصحیح: پژوهشگاه علوم و فرهنگ، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۴۲۶ق.
- نراقی، احمد بن محمدمهدی، تذکرة الاحباب، تصحیح: پژوهشگاه علوم و فرهنگ، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۴۲۵ق.
