منحنی یادگیری

منحنی یادگیری رابطه بین عملکرد و تعداد تلاشهای یا زمان لازم برای انجام کار را نشان می‌دهد. این رابطه را می‌توان به عنوان یک نسبت مستقیم در نمودار نشان داد. این تئوری با یک فرمول ریاضی نشان داده می‌شود می‌توان به عنوان یک ابزار پیش‌بینی استفاده کرد. فرمول منحنی یادگیری که «مدل متوسط ​​تجمعی» (یا مدل تی.پی رایت) نامیده می‌شود توسط همین فرد در سال 1936 در کار خود «عوامل مؤثر بر هزینه هواپیماها»، پس از فهمیدن اینکه با افزایش عملکرد تولید، هزینه تولید هواپیما کاهش یافته است، شناخته می‌شود. ابا پردازش بیشتر این تئوری، نحوه بکارگیری آن در اقتصاد توسط وینفرد هیرشمن «Winfred B. Hirschmann» در سال 1964 در نشریه هاروارد بیزینس ری‌ویو معرفی شد. طبق نظریه منحنی یادگیری، کارآیی فرد در انجام یک کار با گذشت زمان بیشتر می‌شود و تعداد بیشتری از همین کار انجام می‌شود. البته به این شرط که فرد مورد نظر ما فردی یادگیرنده باشد.

کاربردهای منحنی یادگیری

کاربرد عمومی. منحنی یادگیری اغلب در گفتار محاوره‌ای برای توصیف زمان و تلاش مورد نیاز هنگام یادگیری کاری چالش برانگیز استفاده می‌شود. این کاربرد حالتی عمومی دارد و می‌توان برای هر چیزی استفاده کرد مانند توصیف منحنی یادگیری در یادگیری نواختن پیانو برای یک هنرجو. در این حالت، یک نمایش گرافیکی ریاضی برای توضیح پیشرفت یادگیری استفاده نمی‌شود. بنابراین این اصطلاح به عنوان توصیف کیفی از میزان پیشرفت یادگیری در طول زمان استفاده می‌شود.

اندازه‌گیری شده. کاربرد دیگر منحنی یادگیری، روش کمّی است، جایی که از مدلهای ریاضی برای نشان دادن میزان مهارت یا تسلط بر یک کار بهره گرفته می‌شود. در این‌صورت، منحنی یادگیری را می‌توان برای کارهایی استفاده کرد که قابل تکرار بوده و در طول زمان میزان عملکرد را اندازه گرفت. این همان چیزی است که برای یک کسب و کار مفهوم پیدا می‌کند. 1

انواع منحنی یادگیری

همانطور که گفتیم شیب منحنی یادگیری برای همه یکسان نیست.

به همین دلیل هم در ادامه ۴ مدل از انواع شایع این منحنی را به شما معرفی خواهیم کرد.

منحنی افزایشی-کاهشی

منحنی یادگیری افزایشی-کاهشی معمولا در مواقعی مشاهده می‌شود که انجام کاری برای ما آسان به نظر می‌رسد. به همین دلیل هم خیلی زود در آن پیشرفت می‌کنیم و نحوه کلی انجام آن را یاد می‌گیریم.

قله یا بالاترین سطح این منحنی جایی است که ما به نقطه اوج رسیده‌ایم.

در این زمان ما معمولا احساس می‌کنیم که همه چیز را بلدیم. به همین دلیل هم یادگیری در ما متوقف می‌شود.

این اتفاق مثلا در زمان تحصیل موجب از درست رفتن انگیزه برای درس خواندن خواهد شد.

همچنین می‌توان از چنین منحنی‌هایی این را دریافت که سقف یادگیری فرد یا افراد در همان حد بوده است.

منحنی افزایشی

این نوع از منحنی را معمولا زمانی می‌بینیم که انجام کاری برای ما سخت و پیچیده است.

به همین دلیل هم در ابتدای مسیر در انجام آن باید با مشکلاتی روبرو شویم.

همین موضوع هم باعث کاهش سرعت یادگیری ما خواهد شد.

اما همانطور که می‌بینید با گذشت زمان یادگیری سریع هم به سراغ ما می‌آید.

این یعنی بعد از گذشت زمان کوتاهی سرعت یادگیری ما افزایش پیدا می‌کند و ما به سمت قله نمودار حرکت می‌کنیم.

منحنی s شکل

سومین نوع منحنی یادگیری همانطور که از شکلش پیداست منحنی S شکل نام دارد.

این منحنی به نوعی تلفیقی از دو منحنی قبلی است.

یعنی در ابتدا یادگیری مطالب سخت بوده، سپس راحتتر شده و در نهایت قسمت کمر S زمانی است که یادگیری به اوج خود رسیده است.

اما بعد از این مرحله همانطور که مشاهده می‌کنید یادگیری متوقف شده یا حتی کاهش یافته است.

این یعنی فرد بعد از مدتی به چالش های جدیدی نیاز دارد تا قوه یادگیری خود را تقویت کند.

منحنی کامل

آخرین نوع از انواع منحنی یادگیری قدری از بقیه آن‌ها کامل تر و پیچیده تر است.

به همین دلیل ما هم این منحنی را به بخش های مختلفی تقسیم بندی کرده‌ایم.

برای تفسیر بهتر آن لازم است که به نکات موجود در زیر نمودار توجه کنید.

بخش ابتدایی این منحنی نشان می‌دهد که یادگیری در ابتدا کند اتفاق افتاده است.

در بخش دوم می‌بینیم که شیب نمودار بیشتر شده است.

این یعنی فرد در انجام آن کار مهارت بیشتری کسب کرده است.

مرحله سوم بیانگر آن است که فرد فکر می‌کند به قله نزدیک شده و تقریبا به مهارت کافی رسیده است.

قدم چهارم جایی است که فرد متوجه می‌شود هنوز چیزهایی برای یادگیری وجود دارد.

در مرحله آخر هم تمرین و تکرار باعث شده آن مهارت به صورت ناخودآگاه در وجود فرد نهادینه شود.

اما مانند هر یک از روش های نوین یادگیری، استفاده از این منحنی هم فواید و معایبی خواهد داشت.

در ادامه بخشی از مهمترین آنها را بررسی خواهیم کرد.2

کاربرد منحنی یادگیری

روش‌های دیگر برای سرعت‌ بخشیدن به یادگیری شامل توسعه‌ی برنامه‌های آموزشی مؤثر و اطمینان از در اختیار داشتن منابع و پشتیبانی‌های مناسب است.

منحنی یادگیری همچنین می‌تواند به شما و تیم‌تان کمک کند تا برای تأثیراتی که تغییرات به وجود می‌آورند، آماده شوید. وقتی از منحنی یادگیری برای توصیف تأثیر بازدهی استفاده می‌کنید، می‌توانید به افراد کمک کنید تا بر مشکلات یادگیریِ مطالب جدید فائق بیایند. همچنین به کارگران کمک می‌کند تا متوجه شوند که چرا بازدهی‌شان در طول زمان کاهش می‌یابد.

به عنوان مثال، گاهی اوقات، اعضای تیم وقتی می‌بینند بازدهی‌شان بعد از یک دوره رشد بالا، ناگهان متوقف می‌شود یا کاهش می‌یابد، احساس دلسردی می‌کنند. با استفاده از منحنی‌های یادگیری، می‌توانید قبل از اینکه این اتفاق بیفتد به آنها هشدار دهید تا آمادگی رویارویی با آن را داشته باشند.

اگر سیستم یا تکنولوژی جدیدی معرفی کرده‌اید، بهتر است برنامه‌ی آموزشی جامعی نیز تدارک ببینید تا از وجود پشتیبانی مناسب مطمئن شوید. این کار باعث افزایش سرعت یادگیری کارگران می‌شود.

همچنین ایجاد تیم پروژه با توضیحی مختصر برای معرفی فواید و پیشرفت‌هایی که از کار کردن سریع کارگرها به دست می‌آید هم فکر خوبی است. وظیفه‌ی این تیم این است که بر پیشرفت‌های افراد در روال‌های کاری مختلف، نظارت کند.

همچنین زمان خوبی برای تأکید بر این نکته است که چرا پیشرفت مداوم برای سازمانی سالم، تا این حد اهمیت دارد. در هر کار جدیدی، به میزان محدودی از بازدهی می‌توانید دست پیدا کنید. برای اینکه به پیشرفت ادامه دهید باید دائما به دنبال راه‌های جدید در انجام کارها باشید.

محدودیت‌های منحنی یادگیری

ایده‌ی منحنی یادگیری فرض را بر این می‌گذارد که صرف زمان کم‌تر در انجام کارها، همیشه بهترین گزینه است و بهترین نتایج را به همراه دارد. این منحنی معمولا در تولید، ساخت و پردازش اسناد کاربرد دارد. با این حال، در بعضی مواقع، منحنی یادگیری کاربردی ندارد، خصوصا اگر شرایط زیر وجود داشته باشند:

تولید بی‌قاعده باشد.

حجم تولید کم باشد.

محصولات به شدت سفارشی‌شده باشند.

در چنین مواقعی، کارگران نمی‌توانند از یادگیری و کسب تجربه سودی ببرند، زیرا هر موقعیت، چالش جدیدی در یادگیری به وجود می‌آورد و افراد لزوما یک کار را دو بار تکرار نمی‌کنند.

نکته‌ی دیگری که باید در نظر گرفت، هزینه‌ی سرمایه گذاری است. قبل از استفاده از منحنی یادگیری برای توجیه ایجاد تغییرات جدید، حتما اطمینان حاصل کنید که صرفه‌جویی‌هایی که به دلیل یادگیری سریع‌تر انجام می‌‌دهید بیشتر از هزینه سرمایه گذاری باشد. انجام سریع کارها به شرطی خوب است که منفعتی مالی برای شما به همراه داشته باشد.3

پی نوشت:
1.www.abbaskhodadadi.com
2.www.soheilamani.com
3.www.chetor.com