سارکوپنیا

سارکوپنیا به معنای واقعی کلمه به معنای “عدم گوشت” است که شامل از بین رفتن توده عضلانی بدن و جایگرینی آن با چربی می باشد. سارکوپنیا بیشتر به دلیل روند طبیعی پیری رخ می دهد. این کاهش عضله با خطر عواقب جانبی مانند ناتوانی جسمی، کیفیت پایین زندگی و مرگ همراه است. سارکوپنیا یک بیماری شایع و وابسته به سن تلقی می شود که 10٪ از بزرگسالان بالای 50 سال را درگیر می کند.

بعد از سن میانسالی، بزرگسالان به طور متوسط سالانه 3٪ از قدرت ماهیچه ای خودشان را از دست می دهند. به همین علت متأسفانه، افرادی که به سارکوپنیا مبتلا هستند در مقایسه با افراد عادی، امید به زندگی کمتری دارند.

سارکوپنیا می تواند در توانایی فرد برای انجام کارهای روزمره مانند بالا رفتن از پله ها، بلند کردن اجسام و راه رفتن تأثیر داشته باشد.

اگرچه برخی از دلایل سارکوپنیا نتیجه طبیعی پیری می باشد. اما برخی علت های آن قابل پیشگیری و کنترل است. در حقیقت، یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می تواند سارکوپنیا را معکوس کند و طول عمر و کیفیت زندگی فرد را افزایش دهد.1
 

انواع سارکوپنیا

سارکوپنیا اولیه وابسته به سن است و هیچ علت آشکار دیگری ندارد.

سارکوپنیا ثانویه از شرایط جانبی دیگر ناشی می شود.

با افزایش سن، تغییرات خاصی در بدن رخ می دهد که در میزان و شدت سارکوپنیا نقش دارند. به عنوان مثال، هرچه فرد سالمندتر شده، توانایی بدن او در تولید پروتئین های رشد کاهش یافته و سلول های عضلانی فرد کوچک تر می شوند.

علاوه بر آن، تغییرات هورمونی وابسته به سن مانند سطح تستوسترون و فاکتور رشد انسولین می تواند به کاهش حجم عضلات منجر شود.1
 

نشانه های کم ماهیچگی

نشانه های کم ماهیچگی در نتیجه از بین رفتن قدرت عضلانی شکل می گیرند. نشانه های اولیه شامل احساس ضعف جسمانی، و دشواری در بلند کردن اجسامی که تا پیش از این به راحتی صورت می گرفت، می شوند.
 
آزمایش قدرت پنجه دست در برخی مطالعات برای کمک به تشخیص کم ماهیچگی مورد استفاده قرار گرفته و ممکن است در برخی کلینیک ها نیز از این روش کمک گرفته شود.

کاهش قدرت ممکن است خود را به روش های دیگر از جمله پیاده‌روی آرام‌تر، خستگی سریع و آسان و علاقه کمتر به فعال بودن نشان دهد.

کاهش وزن بدون دلیلی مشخص نیز می تواند یکی از نشانه های کم ماهیچگی باشد.2

تشخیص سارکوپنیا

پزشکان اغلب براساس علائمی که فرد بیان می کند، سارکوپنیا را تشخیص می دهند.

در بعضی موارد، پزشک ممکن است یک آزمایش جذب اشعه ایکس انرژی مضاعف (DXA) و آزمایش سرعت پیاده روی را برای فرد توصیه کند.

DXA از اشعه X کم انرژی برای اندازه گیری توده اسکلتی استفاده می شود و معمولاً برای سنجش تراکم استخوان و آزمایشات پوکی استخوان کاربرد دراد.1
 

درمان سارکوپنیا

با وجود اینکه سارکوپنیا بر کیفیت زندگی و امید به آن اثر منفی می‌گذارد، اما افراد می‌توانند با رعایت نکاتی این عارضه را به تأخیر بیندازند. بسیاری از عوامل مؤثر در ایجاد سارکوپنیا با افزایش سن مرتبط هستند، اما از بروز برخی دیگر از این عوامل می‌توانیم جلوگیری کنیم. رژیم غذایی سالم و فعالیت ورزشی منظم روند سارکوپنیا را به تأخیر می‌اندازد.

درمان اصلی سارکوپنیا ورزش، به ویژه تمرین های مقاومتی یا قدرتی است. این تمرین ها که با وزنه و طناب های مقاومتی انجام می شوند قدرت و تحمل عضلات را افزایش می دهند.

تمرین های مقاومتی به سیستم عضلانی عصبی و هورمونی کمک می کنند. همچنین در افراد مسن، توانایی تبدیل پروتیین به انرژی را در کمتر از دو هفته بهبود می بخشند.

تعداد، شدت و تناوب تکرار تمرین ها برای رسیدن به بهترین نتیجه و کمترین آسیب بدنی مهم است. توصیه ما این است که این تمرین ها را زیر نظر یک متخصص فیزیوتراپی یا مربی و در قالب یک برنامه ورزشی اصولی انجام دهید.

برای درمان سارکوپنیا ترجیح بر این است که دارو استفاده نشود؛ با این حال بر روی برخی داروها مطالعاتی انجام شده است. از جمله:

● اوروکورتین 2: این دارو از آتروفی عضلات در کسانی که داروهای خاص مصرف می کنند یا به دلایلی اعضای بدنشان در گچ است، پیشگیری می کند. استفاده از آن برای ایجاد توده عضلانی در انسان هنوز مطالعه نشده است و توصیه نمی شود.

● مکمل های تستوسترون

● مکمل های هورمون رشد

● داروهایی برای درمان سندرم متابولیک (از جمله مقاومت انسولینی، چاقی و فشار خون بالا)

این داروها جای تمرین های ورزشی مقاومتی را نمی گیرند و اگر قرار بر استفاده از آنها باشد حتما همراه با دستورهای ورزشی تجویز می شوند.3
 

چهار ماده مغذی که با کم ماهیچگی مبارزه می کنند

کمبود کالری، پروتئین یا برخی انواع ویتامین ها و مواد معدنی می تواند خطر از دست دادن عضله را افزایش دهد. با این وجود، حتی اگر با کمبود مواد مغذی مواجه نیستید، دریافت دوزهای بالاتر از برخی مواد مغذی کلیدی می تواند رشد عضلات را بهبود بخشیده یا فواید ورزش را افزایش دهد.
 

پروتئین

دریافت پروتئین به صورت مستقیم از رژیم غذایی به ساخت و تقویت بافت عضلانی کمک می کند. با افزایش سن، عضلات انسان نسبت به این سیگنال مقاوم‌تر می شوند و از این رو، برای رشد عضلانی به مصرف پروتئین بیشتر نیاز است.

اسید آمینه لوسین به طور ویژه برای تنظیم رشد عضلانی مهم است. منابع سرشار از لوسین شامل پروتئین کشک، گوشت، ماهی و تخم مرغ و همچنین پروتئین سویا می شوند.
 

 

ویتامین D

کمبود ویتامین D با کم ماهیچگی پیوند خورده است، اگرچه دلایل آن به طور کامل مشخص نشده اند. مصرف مکمل های ویتامین D می تواند قدرت عضلانی را افزایش داده و خطر از دست دادن آن را کاهش دهد.
 

اسیدهای چرب امگا – 3

مصرف اسیدهای چرب امگا-3 از طریق غذاهای دریایی یا مکمل ها رشد عضلانی را افزایش خواهد داد. ویژگی های ضد التهابی اسیدهای چرب امگا-3 ممکن است در این زمینه نقش داشته باشند. با این وجود، برخی پژوهش ها نشان داده اند که اسیدهای چرب امگا-3 ممکن است به صورت مستقیم نیز سیگنال رشد عضلانی را ارسال کنند.
 

کراتین

کراتین پروتئین کوچکی است که به طور طبیعی در کبد تولید می شود. اگرچه بدن به میزان کافی کراتین تولید می کند تا از کمبود آن جلوگیری شود، دریافت این ماده مغذی از رژیم غذایی یا مکمل ممکن است به سود رشد عضلانی باشد. احتمالا کراتین به تنهایی برای کم ماهیچگی مفید نیست و به همراه ورزش نتایج بهتری را ارائه می کند.2

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.beytoote.com
3.www.behpu.com