ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
در ابتدا ببینیم مفهوم فشار قبر چیست؟
مقصود از فشار قبر این نیست که در این قبور خاکی محسوس – که جزئی از عالم ماده است – فشاری بر بدن مادی انسان‌ها وارد می شود. بلکه مقصود از قبر دربسیاری از روایات عالم برزخ است و مقصود از«فشار» عذاب خاصی است که انسان درآن عالم متناسب با کنش های خود می بیند. فشار و عذاب قبر جسمانی و روحانی است، ولی جسم و بدن برزخی عذاب و فشار می بیند. نه بدن مادی؛ زیرا روح انسان در عالم برزخ، با بدن برزخی (که متناسب با آن عالم است) و قالب مثالی، همراه است.
بسیاری از بزرگان اهل حکمت و معرفت در تحلیل این مسئله تصریح کرده‌اند که واژة قبر کاربرد متعدد دارد. یک معنای قبر گودال خاکی است که بدن انسان بعد از مرگ در آن قرار می‌گیرد و آداب فقهی خاصی دارد.
معنای دیگر قبر عالم برزخ است که روح انسان بعد از مرگ با بدن مثالی در آن جا به سر می برد تا روز قیامت برپا شود. در این باره روایتی هم نقل شده مثلاً از امام صادق(ع) دربارة عالم برزخ پرسیده شد، حضرت فرمود: «مراد از برزخ قبر است» در روایتی آمده:
«القبر إمّا روضه من ریاض الجنه أو حفره من حفر النیران؛(2) گور انسان باغی از باغ‌های بهشت است یا گودالی از گودال‌های دوزخ.
قبر خاکی زمینه چنین چیزی که در روایت آمده ندارد، پس معلوم می‌شود مراد از قبر در این گونه روایات عالم برزخ است و قبر به معنای برزخ است که نمونه‌‌ای از قیامت است، باغی بهشتی و یا حفره‌ای جهنمی به حساب می‌آید(3) قبر به مفهوم گودال خاکی نمی‌تواند باغ بهشتی باشد، به خصوص که انسان در داخل گودال خاکی جسد بی روح است و باغ بهشتی بودن آن برایش نفعی ندارد.
طبق این رویکرد معلوم می‌شود که ورود فرشتگانی به نام نکیر و منکر و پرسش و پاسخ‌ها آنان با مردگان و اموری از این دست در عالم برزخ خواهد بود و انسان با بدن مثالی در برزخ مورد رأفت و یا کیفر آن دو فرشته قرار خواهد گرفت.
بنابر این اگر کسی تا آخر در قبر معنای گودال خاکی دفن نشد و روی زمین بدن او ماند و پوسید، باز تمام مسایل برای او پیش می‌آید، یعنی عذاب قبر دارد، سؤال و جواب‌های قبر برای او خواهد بود. در نتیجه همه امور یاد شده در پرسش در قبر برزخی صورت می گیرد و نه در قبر خاکی تا در محذورات یاد شده پیش آید.
پی‌نوشت‌ها:
1. مجلسی، بحار الانوار، نشر دار الاحیا التراث العربی بیروت، 1413 ق، ج 6، ص 223.
2. همان، ج 1، ص 205.
3. امام خمینی، چهل حدیث، نشر مؤسسه آثار امام، 1366ش، ص 460.
مقصود از فشار قبر این نیست که در این قبور خاکی محسوس – که جزئی از عالم ماده است – فشاری بر بدن مادی انسان‌ها وارد می شود. بلکه مقصود از قبر دربسیاری از روایات عالم برزخ است و مقصود از«فشار» عذاب خاصی است که انسان درآن عالم متناسب با کنش های خود می بیند. فشار و عذاب قبر جسمانی و روحانی است، ولی جسم و بدن برزخی عذاب و فشار می بیند. نه بدن مادی؛ زیرا روح انسان در عالم برزخ، با بدن برزخی (که متناسب با آن عالم است) و قالب مثالی، همراه است.
بسیاری از بزرگان اهل حکمت و معرفت در تحلیل این مسئله تصریح کرده‌اند که واژة قبر کاربرد متعدد دارد. یک معنای قبر گودال خاکی است که بدن انسان بعد از مرگ در آن قرار می‌گیرد و آداب فقهی خاصی دارد.
معنای دیگر قبر عالم برزخ است که روح انسان بعد از مرگ با بدن مثالی در آن جا به سر می برد تا روز قیامت برپا شود. در این باره روایتی هم نقل شده مثلاً از امام صادق(ع) دربارة عالم برزخ پرسیده شد، حضرت فرمود: «مراد از برزخ قبر است» در روایتی آمده:
«القبر إمّا روضه من ریاض الجنه أو حفره من حفر النیران؛(2) گور انسان باغی از باغ‌های بهشت است یا گودالی از گودال‌های دوزخ.
قبر خاکی زمینه چنین چیزی که در روایت آمده ندارد، پس معلوم می‌شود مراد از قبر در این گونه روایات عالم برزخ است و قبر به معنای برزخ است که نمونه‌‌ای از قیامت است، باغی بهشتی و یا حفره‌ای جهنمی به حساب می‌آید(3) قبر به مفهوم گودال خاکی نمی‌تواند باغ بهشتی باشد، به خصوص که انسان در داخل گودال خاکی جسد بی روح است و باغ بهشتی بودن آن برایش نفعی ندارد.
طبق این رویکرد معلوم می‌شود که ورود فرشتگانی به نام نکیر و منکر و پرسش و پاسخ‌ها آنان با مردگان و اموری از این دست در عالم برزخ خواهد بود و انسان با بدن مثالی در برزخ مورد رأفت و یا کیفر آن دو فرشته قرار خواهد گرفت.
بنابر این اگر کسی تا آخر در قبر معنای گودال خاکی دفن نشد و روی زمین بدن او ماند و پوسید، باز تمام مسایل برای او پیش می‌آید، یعنی عذاب قبر دارد، سؤال و جواب‌های قبر برای او خواهد بود. در نتیجه همه امور یاد شده در پرسش در قبر برزخی صورت می گیرد و نه در قبر خاکی تا در محذورات یاد شده پیش آید.
پی‌نوشت‌ها:
1. مجلسی، بحار الانوار، نشر دار الاحیا التراث العربی بیروت، 1413 ق، ج 6، ص 223.
2. همان، ج 1، ص 205.
3. امام خمینی، چهل حدیث، نشر مؤسسه آثار امام، 1366ش، ص 460.
